تکرار آیات در قرآن موجب تثبیت حقایق در ذهن انسان می‌شود
محمدعلی انصاری با بیان اینکه تکرار آیات قرآن حکمت‌های متفاوتی دارد، گفت: تکرار برای یادگیری ما انسان‌ها ضرورت است. زیرا اصل روان‌شناختی مهمی است که موجب تثبیت و تقریر حقایق و واقعیت‌ها در ذهن انسان می‌شود.
به گزارش روابط عمومی ستاد اقامه نماز خراسان رضوی، محمدعلی انصاری صاحب تفسیر مشکاه و مفسر قرآن، در نشست مجازی، با موضوع «تکرار معجزه حضرت موسی(ع) در قرآن» برگزار شد، اظهار کرد: تکرار آیات قرآن کریم حکمت‌های متفاوتی دارد که یکی از آنها توجه به میزان تأکید و تصریح خداوند بر مفاهیم و موضوع‌های تکرار شده است. تکرار برای یادگیری ما انسان‌ها ضرورت است. زیرا اصل روان‌شناختی مهمی است که موجب تثبیت و تقریر حقایق و واقعیت‌ها در ذهن انسان می‌شود. چه‌بسا اگر تکرار نباشد، بسیاری از مفاهیم و مطالب مهم جایگاه خود را در ذهن انسان پیدا نمی‌کند و تثبیت نمی‌یابد.
وی بیان کرد: یکی دیگر از حکمت‌های تکرار آیات در قرآن کریم این است که خداوند متعال از این رهگذر، مفاهیم متنوع و ابعاد مختلف حقیقتی را بیان می‌فرماید و پیام‌ها و حقایق ناگفته‌ای را بر گفته‌های قبلی می‌افزاید. برای نمونه حضرت باری‌تعالی ماجرای افکندن عصای موسی(ع) را در چندین آیه مطرح می‌فرماید و در آیه ۱۰۷ سوره «اعراف» درباره تبدیل شدن عصا به اژدها می‌فرماید: «فَأَلْقَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِیَ ثُعْبَانٌ مُبِینٌ؛ موسی هم عصای خود را بیفکند به ناگاه آن عصا اژدهایی عظیم پدیدار گردید.» همچنین خداوند در آیه ۳۱ سوره «قصص» فرموده است: «وَ أَلْقِ عَصَاکَ فَلَمَّا رَآهَا تَهْتَزُّ کَأَنَّهَا جَانٌّ وَلَّی مُدْبِراً؛ و عصایت را بیفکن. پس چون آن را دید که (چنان) می‌جنبد که گویی ماری است، روی‌تافته، پشت گردانید.»
انصاری در خصوص این معجزه، افزود: «ثُعْبان» مار بسیار بزرگ و سنگینی است که به‌کندی حرکت می‌کند و در مقابل «جَانّ» مار کوچکی است که به سرعت حرکت می‌کند. خداوند متعال با تکرار خصوصیات ماری که معجزه حضرت موسی(ع) بود به این حقیقت متذکر می‌شود که آن مار در عین حال که از نظر ظاهری بزرگ و سنگین بود، از جهت حرکت مانند مارهای کوچک، چالاک و سریع بود.
صاحب تفسیر مشکاه در خصوص تکرار نام حضرت موسی(ع) در آیات متعدد قرآن، بیان کرد: فراوانی آمدن نام حضرت موسی(ع) در قرآن کریم دلایل مختلفی دارد که دو مورد از آنها مهمترین دلایل هستند. اولین دلیل، شخصیت و زندگی حضرت موسی(ع) مجموعه جامعی از تجلیات صفات خداوند است. برای مثال اراده تمام قدرتمندان زمانه حضرت موسی(ع) بر این تعلق گرفت که او اصلا به دنیا نیاید. اما ایشان به اراده خداوند به دنیا آمد یا اینکه آنها می‌خواستند حضرت موسی(ع) زنده نماند و بزرگ نشود، اما خداوند اراده کرد که او در خانه قدرتمندترین طاغوت آن روزگار یعنی فرعون بزرگ شود، رشد کند و به جوانی برسد.
وی ادامه داد: دومین دلیل این است که تمام پیامبران ابتدا به سوی قوم خود فرستاده می‌شدند و با عبارت «یاَ قوَْمِ» سخن خود را آغاز می‌کردند. اما حضرت موسی (ع) پس از آنکه به پیامبری مبعوث شدند، به سوی فرعون رفت و با اقتدار تمام به عرصه سیاست پا نهاد. او رسالت اصلاح‌گرانه و هدایت‌بخش خود را از برترین مقام سیاسی کشور آغاز کرد و به نوعی میان دیانت و سیاست جمع نمود. بنابراین سطح کار حضرت موسی(ع) با پیامبران پیش از او متفاوت است و از این رو جا دارد کسی که بیش از همه نامش در قرآن برده شود، حضرت موسی (ع) باشد.
منبع خبرگزاری ایکنا
