پایان‌نامه . وزارت علوم، تحقیقات و فناوری – دانشگاه قم – دانشکده الهیات و معارف اسلامی . ۱۳۹۱ . کارشناسی ارشد
موضوع: علوم انسانی
استاد راهنما: حمیده عبداللهی | استاد مشاور: علیرضا ابراهیمی | دانشجو: فاطمه بهارلویی
این تحقیق به بررسی اقسام و احکام سجده از نظر فقهای مذاهب پنج‌گانه پرداخته است.موضوع سجده یکی از وظایفی است که مکلّفین بدان امر شده‌اند و ازاین‌رو لازم است احکام، کیفیت و شرایط آن را بدانند. سجده در متون دینی مصادیق متفاوتی دارد از جمله: سجده‌ی در نماز، سجده‌ی تلاوت،شکر،سهو و… .سجده دارای شش قسم است.۱.سجده از نظر حکمی که بر آن مترتب می-شود،دارای احکام خمسه‌ی تکلیفی است.۲. سجده‌ی تکوینی و تشریعی.۳.الف) سجده برای خدا؛ شامل سجده‌ی انسان‌ها، ملائکه و موجودات دیگر است.ب)سجده‌ی واقعاً برای خدا و ظاهراً بر غیر خدا یعنی، سجده‌ی ملائکه بر آدم و والدین و برادران یوسف(علیه‌السلام) در برابر یوسف.۴.سجده‌ی انسان، گیاه، درخت، ماه، خورشید، ستارگان و ملائکه.۵. سجده‌ی عبادت، اطاعت، تحیّت، تکریم و تشکر از خداوند.۶. سجده‌ی اختیاری و جبری.قسم اول موضوع تحقیق این رساله است. با بررسی احکام سجده در کتب فقهای شیعه و اهل تسنن در می‌یابیم که، برخی از احکام هرکدام از موارد سجده نزد شیعه و مذاهب چهارگانه‌ی اهلسنت متفاوت است.همچنینمذاهب خمسه در مواردی که سجده بر آن جایز است، اختلاف نظر دارند.فقهای شیعه در حال اختیار، سجده را فقط بر زمین و روییدنی‌های غیر خوراکی و غیر پوشاکی جایز می‌دانند، در حالیکه فقهای اهل تسنن مقید به سجده بر زمین نیستند وبرخلاف فقهای امامیه و مالکی؛ فقهای شافعی، حنفی و حنبلی در حال ازدحام جمعیت، قائل به جواز سجده بر پشت نمازگزاران هستند.رعایت همه‌ی شرایط سجده‌ی نماز، در سجده‌یتلاوت، شکر و ادعیه و زیارات الزامی نیست؛ ولی در سجده‌ی سهو باید رعایت شود. روش کار در این پایان‌نامه به صورت توصیفی و تحلیلی است و مطالب به دست آمده به روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و استفاده از نرم افزارهای آموزشی بوده است.
کلمات کلیدی: اقسام سجده، سجدۀ نماز، سجدۀ سهو، سجدۀ تلاوت، سجدۀ شکر، نماز
ثبت دیدگاه