به گزارش روابط عمومی ستاد اقامه نماز قم، در راستای توسعه و ترویج فرهنگ نماز در بین نسل نو، روابط عمومی ستاد اقامه نماز استان در آستانه سی و دومین اجلاس سراسری نماز با عنوان “مادران، فرزندان، فناوری های نوین و راهبردی” با محمد باقری زاد مدیر کل ارتباطات و فناوری اطلاعات قم در روز سه‌شنبه هجدهم شهریورماه گفتگو کرد.
مشروح گفتگو را در زیر بخوانید.
فناوری های نوین و فضای مجازی چه فرصت ها و تهدیدهایی برای ترویج نماز در نسل نو ایجاد کرده‌اند؟
فضاهای دیجیتال فرصت دسترسی سریع و گسترده به محتوای آموزشی نماز و الگوهای خوب رفتاری برای نسل نو فراهم کرده است. می‌توان با تولید محتوای جذاب و تعاملی، نماز را به صورت بصری و عملی آموزش داد و شبکه‌های همیار ایجاد کرد. در عین حال تهدیداتی مانند اتلاف زمان، محتوای نامناسب، کاهش تمرکز و الگوبرداری از الگوهای نادرست هم وجود دارد. برای مقابله لازم است سیاست‌های محتوایی، سواد رسانه‌ای و نظارت خانواده‌ای تقویت شود تا فرصت‌ها به نتایج مثبت تبدیل شوند.
چگونه می‌توان از ابزارهای دیجیتال و اپلیکیشن‌ها برای آموزش نماز و تقویت فرهنگ دینی بهره برد؟
ساخت اپلیکیشن‌های آموزش تصویری و تعاملی که مراحل نماز را مرحله‌به‌مرحله نشان دهند، بسیار مؤثر است.ابزارهایی مثل ویدئوی کوتاه، تمرین‌های زمان‌بندی‌شده، ارزیابی یادگیری و بازی‌وارسازی می‌توانند انگیزه کودکان و نوجوانان را بالا ببرند. قابلیت‌هایی مانند یادآور، گزارش به والدین و حالت آفلاین برای دسترسی در مناطق کم‌پوشش ضروری است. همکاری با کارشناسان دینی برای تولید محتوای استاندارد و قابل اعتماد، کیفیت و پذیرش را افزایش می‌دهد.
تجربه‌های موفق استان در استفاده از فناوری برای آموزش و جذب نسل نو به نماز چیست؟
در سالیان اخیر وزارت ارتباطات پیگیر تأمین زیرساخت‌ها، تجهیزات و سرورهای لازم برای پیام‌رسان‌های داخلی از جمله ایتا است تا پایداری و افزونگی سرویس‌ها افزایش یابد. در استان قم، ستاد اقامه نماز و سایر نهادها از طریق کانال‌های پیام‌رسان‌های بومی، به تولید و انتشار محتوای آموزشی ویژه نسل جوان پرداخته‌اند. این اقدامات دسترسی و هماهنگی بین نهادها را تقویت کرده اما برای اثرگذاری پایدار نیاز به استانداردسازی محتوای دینی، ارزیابی مستمر برنامه‌ها و استمرار حمایت فنی وجود دارد.
چه راهکارهایی برای کاهش اثرات منفی فضای مجازی بر نمازخوانی کودکان و نوجوانان پیشنهاد می‌کنید؟
ایجاد قوانین خانواده‌ای برای زمان‌بندی استفاده از دستگاه‌ها و تعیین زمان‌های بدون گوشی بسیار مهم است. آموزش سواد رسانه‌ای به والدین و دانش‌آموزان کمک می‌کند محتوای مضر را شناسایی و از آن اجتناب کنند. ترویج فعالیت‌های جایگزین جذاب و گروهی در مدرسه و مسجد وقت آزاد را به سمت رفتارهای سازنده هدایت می‌کند. ابزارهای کنترل والدین و محتوای مناسب برای سنین مختلف نیز باید در دسترس خانواده‌ها قرار گیرد.
چه برنامه‌هایی برای هماهنگی فناوری و آموزش دینی در استان وجود دارد؟
تأمین زیرساخت اینترنت پرسرعت برای مدارس و مساجد کم‌برخوردار و فراهم کردن پلتفرم‌های اشتراک‌گذاری محتوا از جمله برنامه‌هاست.
نقش رسانه‌های اجتماعی و ابزارهای دیجیتال در فرهنگ‌سازی نماز برای نسل نو چگونه قابل بهره‌برداری است؟
رسانه‌های اجتماعی بستر سریع و گسترده‌ای برای انتشار پیام‌های کوتاه، ویدئوی آموزشی و کمپین‌های فرهنگی فراهم کرده‌اند. با استفاده از تولیدکنندگان محتوای محلی و اینفلوئنسرهای مسئول می‌توان پیام‌های دینی را به زبان نزدیک به نسل نو منتقل کرد. برگزاری چالش‌ها و کمپین‌های خلاقانه همراه با هشتگ و محتوای بصری، مشارکت و دیده‌شدن را افزایش می‌دهد. نظارت بر محتوا و ارائه منابع معتبر برای هدایت مخاطب به محتواهای صحیح نیز لازم است.
پیشنهاد حضرتعالی برای مشارکت خانواده‌ها و مدارس در استفاده مثبت از فناوری چیست؟
خانواده‌ها باید به عنوان الگو، زمان مشخصی برای عبادت و استفاده از فناوری تعیین کنند و همراه با فرزندانشان محتواهای آموزشی را دنبال کنند. مدارس می‌توانند اپلیکیشن‌ها و محتوای دیجیتال تأییدشده را به‌عنوان مکمل برنامه‌های تربیتی وارد کنند و معلمان را آموزش دهند. تشویق همکاری میان والدین، معلمان و مدارسی که فعالیت‌های ترکیبی برگزار می‌کنند، اثربخشی را افزایش می‌دهد. هم‌افزایی بین محیط خانه و مدرسه و استفاده از ابزارهای گزارش‌دهی و تشویق، رفتار ثابت و پایدار ایجاد می‌کند.
