به گزارش روابط عمومی ستاد اقامه نماز استان قزوین، روز سه شنبه یکم مهر ماه، مسئول روابط عمومی ستاد اقامه نماز استان با مریم بیدخام، مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری در خصوص سی و دومین اجلاس سراسری نماز مصاحبه کرد.
سیاست‌ها برنامه‌های استان برای توانمندسازی مادران در تربیت فرزندان نمازخوان چیست؟
بیدخام در ابتدا گفت: با توجه به نقش کلیدی مادران در فرآیند تربیت دینی فرزندان و شکل‌گیری باورهای مذهبی در سال‌های نخست زندگی، سیاست‌ها و برنامه‌های استان در راستای توانمندسازی مادران برای تربیت نسل نمازخوان و دین‌باور تدوین‌شده است. این برنامه‌ها بر چهار محور اصلی متمرکز هستند.
مدیرکل امور بانوان در مورد محور اول عنوان کرد: برگزاری کارگاه‌های آموزشی تخصصی برای مادران با هدف ارتقاء دانش و مهارت‌های تربیتی آنان درزمینه‌ی جذب کودکان و نوجوانان به نماز و ارزش‌های دینی انجام می‌شود. این کارگاه‌ها با همکاری مدرسان آموزش خانواده، کارشناسان آموزش‌وپرورش و روحانیون سازمان تبلیغات اسلامی برگزار می‌گردد و بر اساس روش‌های علمی، راهکارهای عملی برای ایجاد علاقه‌مندی به نماز در خانواده ارائه می‌شود.
وی افزود: در محور دوم، تشکیل هیئت اندیشه‌ورز با حضور اساتید برجسته حوزه و دانشگاه در رشته‌های روان‌شناسی و علوم اجتماعی است. این هیئت با هدف تحلیل عمیق چالش‌های تربیت دینی در جامعه امروز و ارائه راهکارهای نوین و کاربردی برای تربیت نسل دین‌دار تشکیل‌شده و نقش مؤثری در سیاست‌گذاری‌های فرهنگی ایفا می‌کند.
بیدخام اظهار کرد: در محور سوم، استان با تأکید بر تولید محتوای فرهنگی و هنری متناسب با زبان کودکان و نوجوانان، تلاش دارد مفاهیم دینی به‌ویژه نماز را با استفاده از ابزارهای جذاب مانند قصه، پویانمایی، شعر و نمایش‌های کوتاه به نسل جدید منتقل کند. این محتواها از طریق بسترهای فضای مجازی منتشر می‌شوند تا دسترسی آسان و مؤثر خانواده‌ها به آن فراهم گردد.
مدیرکل امور بانوان در مورد آخرین محور گفت: برگزاری نشست‌های گفت‌وگومحور میان مادران و فرزندان، به‌ویژه در قالب برنامه‌های «مادر و دختر»، بستری را فراهم می‌کند تا ضمن بیان متقابل انتظارات و دغدغه‌ها، ارتباط عاطفی میان والد و فرزند تقویت‌شده و زمینه گفت‌وگوی مؤثر درباره اهمیت نماز و دین‌داری فراهم گردد. این رویکرد مبتنی بر نظریه‌های ارتباطی و روان‌شناسی رشد نوجوانان بوده و به بهبود فرآیند انتقال ارزش‌های دینی در خانواده کمک می‌کند.
تجربه‌های موفق استان در مشارکت مادران در برنامه‌های فرهنگی و دینی و آموزشی نماز چیست؟
بیدخام اظهار کرد: درمجموع، این سیاست‌ها با تکیه‌بر آموزش، گفت‌وگو، تولید محتوای هدفمند و مشارکت نخبگان علمی، به دنبال آن است که مادران به‌عنوان نخستین و مؤثرترین مربیان نسل آینده، از توانمندی کافی برای تربیت فرزندانی دین‌باور، مسئول و پایبند به نماز برخوردار شوند؛ چراکه سرمایه‌گذاری در تربیت دینی خانواده‌محور، زمینه‌ساز رشد معنوی و فرهنگی جامعه خواهد بود.
نقش خانواده به‌ویژه مادران در نهادینه کردن نماز در نسل نو ازنظر مدیریت شما گونه ارزیابی می‌شود؟
مدیرکل امور بانوان عنوان کرد: نقش خانواده به‌ویژه مادران در نهادینه کردن نماز در نسل نو؛ خانواده به‌عنوان نخستین نهاد اجتماعی، نقش بسیار مهم و تعیین‌کننده‌ای در شکل‌گیری باورها، ارزش‌ها و رفتارهای دینی کودکان دارد و در این میان، مادر جایگاه ویژه‌ای به‌عنوان محور اصلی تربیت دینی ایفا می‌کند.
وی افزود: مادران با ارائه الگویی عملی از اقامه نماز و پایبندی به ارزش‌های دینی، رفتار نمازخوانی را به‌صورت عملی و ملموس به کودکان منتقل می‌کنند. این نقش الگو بودن، یکی از عوامل کلیدی در شکل‌گیری و تثبیت عادت نمازخوانی است. علاوه بر این، مادران با ایجاد فضای عاطفی گرم و امن در خانواده، زمینه پذیرش آموزه‌های دینی را در کودکان فراهم می‌آورند؛ چراکه تربیت دینی مؤثر مستلزم پیوند عاطفی قوی است که مادر به بهترین شکل آن را فراهم می‌کند.
بیدخام اظهار کرد: علاوه بر آن، مادران نقش مهمی در آموزش عادات روزمره دارند و با صرف زمان بیشتر در کنار کودکان، آموزش‌های مکرر نماز را به یک رفتار تثبیت‌شده تبدیل می‌کنند. این آموزش‌های مستمر و پیوسته باعث می‌شود که نماز به بخشی از سبک زندگی کودکان و نوجوانان بدل شود.
مدیرکل امور بانوان گفت: مادران همچنین به‌عنوان واسطه‌های فرهنگی، با استفاده از روش‌های متنوعی مانند قصه‌گویی، آموزش‌های روزانه و شرکت در مناسک دینی، مفاهیم نماز و اهمیت آن را در ذهن فرزندان نهادینه می‌کنند. این فرآیند نقش بسیار مؤثری در شکل‌گیری نگرش‌های مثبت و پایدار نسبت به دین‌داری دارد که بر اساس نظریات روان‌شناسی در سال‌های اولیه زندگی شکل می‌گیرد.
بیدخام تأکید کرد: بنابراین، نقش خانواده و به‌ویژه مادر در نهادینه کردن نماز در نسل نو، نه‌تنها مهم بلکه تعیین‌کننده است. ازاین‌رو، سرمایه‌گذاری در آموزش و توانمندسازی مادران به‌عنوان نخستین و مؤثرترین مربیان دینی، کلید تربیت نسلی متعهد، نمازخوان و دین‌باور است. سیاست‌ها و برنامه‌های فرهنگی و تربیتی باید تمرکز ویژه‌ای بر حمایت و ارتقای توانمندی مادران داشته باشند تا بتوانند در این مسیر نقش خود را به بهترین نحو ایفا کنند.
چه راهکارهایی برای هماهنگی بین خانواده‌ها، مدارس و مراکز دینی جهت ارتقاء فرهنگ نماز پیشنهاد می‌کنید؟
مدیرکل امور بانوان گفت: ارتقاء فرهنگ نماز نیازمند هماهنگی مستمر و منسجم بین سه نهاد اصلی تربیتی یعنی خانواده، مدرسه و مراکز دینی است. درواقع هماهنگی بین (سه میم) منزل، مسجد و مدرسه می‌تواند به تقویت تربیت دینی کودکان و نوجوانان منجر شود.
آیا برنامه‌های آموزشی و حمایتی برای مادران در استان طراحی‌شده است که به‌طور مستقیم به فرزند پروری دینی و اقامه نماز کمک کند؟
بیدخام عنوان کرد: با انجام سه مورد به این موضوع پرداخته‌شده و اولین آن برگزاری جلسات مشترک آموزشی و هم‌اندیشی است که با تشکیل جلسات دوره‌ای با حضور والدین، معلمان و مسئولان مراکز دینی برای تبادل‌نظر، هم‌افزایی و همسویی در برنامه‌های تربیت دینی دنبال می‌شود.
وی افزود: دومین مورد تدوین و اجرای برنامه‌های مشترک تربیتی است که هدف آن طراحی برنامه‌های هماهنگ آموزشی و فرهنگی در مساجد و پر کردن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان با استفاده از ظرفیت مساجد و امام محله‌ها است.
مدیرکل امور بانوان گفت: سومین مورد ایجاد شبکه‌های ارتباطی و اطلاع‌رسانی مؤثر است که با استفاده از فناوری‌های نوین برای تسهیل تبادل اطلاعات، هماهنگی فعالیت‌ها و مشارکت خانواده‌ها انجام می‌شود.
بیدخام گفت: این راهکارها با تکیه‌بر آموزش، ارتباط مستمر و مشارکت فعال نهادهای تربیتی، بستری مناسب برای نهادینه‌کردن نماز در نسل نو فراهم می‌کنند و باعث تربیت نسلی متعهد و دین‌باور می‌شوند. طراحی و اجرای برنامه‌های آموزشی و حمایتی ویژه در سطح استان که به‌طور مستقیم به فرزند پروری دینی و ترویج اقامه نماز کمک کنند، یکی از راهکارهای مؤثر در تقویت فرهنگ نماز و تربیت دینی در خانواده‌ها است.
وی افزود: همان‌طور که ذکر شد، این برنامه‌ها معمولاً شامل دوره‌های آموزشی ویژه اولیاء دانش‌آموزان در مدارس می‌شود که با هدف ارتقاء دانش دینی و آشنایی والدین با روش‌های صحیح تربیت دینی فرزندان برگزار می‌گردد. در این دوره‌ها، والدین با اهمیت نماز، راهکارهای ایجاد انگیزه و عادت سازی نماز در فرزندان و نقش خود در حمایت و همراهی فرزند در مسیر دین‌مداری آشنا می‌شوند.
مدیرکل امور بانوان تأکید کرد: همچنین این دوره‌ها فرصتی برای تبادل تجربیات، پرسش و پاسخ و افزایش تعامل بین خانواده‌ها و مربیان دینی فراهم می‌کنند که به ایجاد وحدت نظر و هماهنگی بیشتر کمک می‌نماید.
چگونه می‌توان از فناوری و فضای مجازی برای آموزش و مشارکت مادران در ترویج نماز بهره برد؟
بیدخام گفت: با راه‌اندازی صفحات و کانال‌های تخصصی در بسترهای مختلف فضای مجازی، می‌توان مخاطبان گوناگون به‌ویژه مادران و جوانان را جذب کرد. تولید محتوا توسط گروه‌های هنری مانند نقاشان، عکاسان، فیلم‌سازان و نویسندگان با زبان هنر، پیام دینی را جذاب‌تر و تأثیرگذارتر می‌کند.
مشاور امور بانوان عنوان کرد: این آثار هنری سپس در رسانه‌های داخلی و خارجی بازنشر می‌شوند تا دامنه تأثیرگذاری فرهنگ نماز گسترده‌تر شود و تأثیر عمیق‌تری در جامعه ایجاد گردد.
