مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان گلستان عنوان کرد:
هنر و مادران، بازوان اصلی ترویج نماز در جامعه
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان در گفتوگویی درباره نقش هنر، ادبیات، رسانه و مادران در ترویج فرهنگ نماز، بر لزوم همافزایی نهادهای فرهنگی و دینی تأکید کرد.
به گزارش روابط عمومی ستاد اقامه نماز استان گلستان، در آستانه برگزاری سی و دومین اجلاس سراسری نماز، احمد گلچین مدیر کل فرهنگ ارشاد اسلامی استان در گفتگو با روابط عمومی ستاد، با اشاره به اینکه نماز نهتنها یک واجب شرعی، بلکه عامل انسجام اجتماعی و هویت فرهنگی جامعه اسلامی است، گفت: «نماز باید از یک عمل فردی به یک فرهنگ عمومی تبدیل شود و هنر میتواند بهترین زبان برای رساندن پیام آن به نسل جوان باشد.».
وی همچنین از برگزاری جشنوارههای متعدد فرهنگی با محوریت نماز، حمایت از نشر کتابهای بومی، تولید آثار هنری و محتوای دیجیتال و بهرهگیری از نقش محوری مادران در تربیت فرزندان نمازخوان بهعنوان برنامههای محوری این اداره کل یاد کرد.
مشروح این گفتوگو را در ادامه بخوانید:
نقش اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان را در پیوند میان فرهنگ و هنر و ترویج فرهنگ نماز چگونه ارزیابی میکنید؟
اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان در راستای ترویج فرهنگ اقامه نماز و سیاستهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مبنی بر حفظ و احیای این ارزشهای دینی، همواره رسالت خود را در ایجاد پیوند میان ارزشهای دینی و فعالیتهای فرهنگی و هنری دانسته است.
باور داریم که نماز نه تنها یک واجب شرعی، بلکه عامل انسجام اجتماعی و تقویت هویت فرهنگی جامعه اسلامی است. در این مسیر تلاش کردهایم تا نماز در قالب فعالیتهای هنری و فرهنگی از حالت صرفاً فردی خارج شده و به یک «فرهنگ عمومی» تبدیل شود.
امروز هر برنامهای که در حوزه هنر، ادبیات، موسیقی یا سینما تعریف میکنیم، یک بخش از آن را به ترویج فرهنگ نماز اختصاص میدهیم تا نسل جوان با زبان هنر، پیام معنوی نماز را دریافت کند.
چه برنامهها و سیاستهایی در حوزه کتاب، نشر و فعالیتهای فرهنگی برای تبیین جایگاه نماز در خانوادهها، بهویژه نقش مادران پیشبینی شده است؟
در حوزه کتاب، نشر و کتابخوانی نگاه ویژهای به خانوادهها داریم. معتقدیم مادران نخستین معلمان نماز هستند و باید با ابزارهای فرهنگی تقویت شوند.
بر همین اساس، از چاپ و نشر آثاری که توسط نویسندگان بومی با موضوع نماز به تألیف درآمده حمایت کردهایم. در سنوات گذشته نیز چندین کتاب با موضوع نماز مورد حمایت این اداره کل قرار گرفته است؛ مانند نماز فاطمه، من و شناخت نماز، عوامل سهلانگاری در نماز و … .
همچنین تجهیز و اهدای کتاب با موضوع نماز به کتابخانههای عمومی سراسر استان (مدارس، مساجد و …) در دست اقدام داریم. علاوه بر این، هر ساله مسابقات کتابخوانی با موضوع نماز در سطح ملی و استانی برگزار شده است.
در حوزه هنرهای نمایشی، سینما و موسیقی چه اقداماتی میتواند برای معرفی الگوهای موفق نماز و انتقال پیام این فریضه به نسل جوان مؤثر باشد؟
همه ما به نقش رسانه، هنر و ابزارهای هنری در انتقال و نهادینهکردن فرهنگ در سطح جامعه باور داریم. هنرهای بصری، نمایشی و شنیداری میتوانند نقش بسیار مهمی در شکلدهی فرهنگ نماز داشته باشند و پیام را ملموستر و تأثیرگذارتر به مخاطب منتقل کنند.
در این زمینه، تولید فیلمهای کوتاه و مستندهایی که زندگی شخصیتهای موفق و نمازگزار را روایت میکنند،
همچنین اجرای تئاترهای خیابانی با موضوع نماز، تولید سرودهای دانشآموزی و گروههای همخوانی آیینی در حوزه موسیقی میتواند مورد توجه و استقبال جامعه و بهخصوص جوانان قرار گیرد.
با توجه به شعار اجلاس سیودوم، چه برنامههایی برای استفاده از فناوریهای نوین در تولید آثار فرهنگی و هنری مرتبط با نماز در دستور کار دارید؟
امروز فضای مجازی و فناوریهای نوین، اصلیترین ابزار ارتباطی با نسل جدید هستند. این فناوریها با ایجاد محیطهای تعاملی و جذاب، ظرفیت بالایی برای آموزش و ترویج فرهنگ نماز دارند و میتوانند نقش مادران و مربیان را تقویت کنند.
در همین راستا، برنامهریزی شده است که محتوای چندرسانهای، کلیپهای کوتاه، موشنگرافیک و انیمیشنهای آموزشی با موضوع نماز در استان تولید شود.
همچنین جشنوارهای با موضوع شیوههای دعوت به نماز در قالب تولید محتوا (موشنگرافی، پادکست، کلیپ) در استان برگزار شده است.
چه تجربههای موفقی تاکنون در زمینه برگزاری جشنوارهها و نمایشگاهها با محوریت نماز در استان انجام شده است؟
فعالیتهای فرهنگی و هنری خوبی در قالب جشنوارهها و همایشهای موضوعی نماز، حمایت از آثار نویسندگان استان، برگزاری نمایشگاههای فرهنگی و هنری، و تجهیز کتابخانههای عمومی استان به کتب نمازی انجام شده است.
خوشبختانه استان گلستان در این حوزه تجربههای موفقی داشته است. از جمله میتوان به برگزاری سه دوره جشنواره ملی شعر و داستانک نماز و معارف مهدوی و چاپ آثار ارسالی در قالب کتاب، برگزاری جشنواره استانی نماز با موضوع شیوههای دعوت به نماز، مسابقه ملی «نور چشم» (کتابخوانی، عکس، دلنوشته، شعر)، جشنواره «نیایش» با رویکرد پوشش نماز (طراحی سجاده و جانماز)، مسابقات کتابخوانی، و جشنواره استانی «محراب عاشقی» در دو بخش اذانگویی و طراحی محراب اشاره کرد. استقبال مردم و هنرمندان نشان میدهد که استان از ظرفیت بالایی در این زمینه برخوردار است.
چه راهکارهایی برای هماهنگی و همافزایی میان نهادهای فرهنگی، هنری و دینی در راستای ارتقای فرهنگ نماز پیشنهاد میکنید؟
موفقیت در حوزه ترویج نماز بدون همافزایی میان دستگاهها امکانپذیر نیست. یکی از راهکارها، تعریف نقش مشارکتی هر نهاد است؛ برای نمونه، فرهنگ و ارشاد اسلامی با آثار فرهنگی و هنری اثرگذار، آموزش و پرورش در حوزه سلامت معنوی دانشآموزان، صداوسیما به واسطه مخاطب فراوان، و سایر دستگاهها با هدایتگری ستاد اقامه نماز باید در یک مسیر منسجم عمل کنند.
همچنین استفاده از ظرفیت کانونهای فرهنگی مساجد و مؤسسات قرآنی و فرهنگی و هنری در ترویج فرهنگ نماز بسیار مؤثر خواهد بود.
چگونه میتوان با بهرهگیری از ظرفیت هنرمندان و اهالی فرهنگ استان، نقش مادران در تربیت فرزندان نمازخوان را پررنگتر کرد؟
مادران ستون اصلی تربیت دینی در خانوادهها هستند. برای پررنگتر کردن این نقش باید از ظرفیت هنرمندان استفاده کرد.
تولید فیلمهای داستانی و مستند با محوریت «مادران موفق»، خلق آثار تجسمی و ادبی که نقش مادر را برجسته میکند، استفاده از نمایشهای عروسکی و تئاتر برای درگیرکردن کودکان با نمازخواندن در کنار مادر، تصویرسازی آموزشی و کتابهای مصور از لحظات مشترک مادر و کودک در نماز و وضو، همچنین برگزاری جشنوارههای ویژه «مادر و نماز» میتواند بسیار مؤثر باشد. یک اثر هنری با محوریت مادر، ماندگارتر در ذهن مخاطب خواهد ماند و نسل آینده را با این الگوها تربیت خواهد کرد.
