قائم‌مقام ستاد اقامه نماز کشور در دیدار با بانوان فعال نماز استان ایلام: «بی‌مهری به نماز، ریشه در ناآگاهی از فلسفه آن دارد»
زرهانی: مادران، معماران اصلی فرهنگ نماز در کانون خانواده هستند/ اجلاس سی‌دوم نماز در رشت، میزبان رئیس‌جمهور و پیام رهبری خواهد بود
به گزارش روابط عمومی ستاد اقامه نماز استان ایلام، دکتر سید احمد زرهانی، قائم‌مقام ستاد اقامه نماز کشور، در دیداری صمیمی با جمعی از بانوان فعال و اثرگذار در عرصه ترویج فرهنگ اقامه نماز در استان ایلام در روز چهارشنبه بیست و ششم شهریورماه، با تشریح نتایج پژوهش‌های میدانی انجام‌شده، «کمبود معرفت و شناخت ناکافی از فلسفه نماز» را اصلی‌ترین عامل فاصله‌گیری بخشی از نسل جوان از این فریضه الهی دانست و بر لزوم بسیج همگانی برای «معرفت‌افزایی» و «تبیین حکمت‌های نماز» تأکید کرد.
در این نشست تخصصی که با هدف هم‌افزایی و طراحی راهبردهای نوین برای نهادینه کردن فرهنگ نماز در بین نسل نو برگزار شد، زرهانی با تقدیر از نقش بی‌بدیل بانوان ایلامی، سخنان خود را با تحلیل جامعه‌شناختی وضعیت موجود آغاز کرد.
تحلیلی از نیمرخ نماز در جامعه ایران
وی با بیان اینکه «امروز وقتی به نیمرخ جامعه نگاه می‌کنیم، با قصورهایی در اقامه نماز مواجه هستیم»، تصریح کرد: «البته اکثر جامعه ما اهل قبله هستند، مومن هستند، پرچمدار نماز هستند و فرزندان نمازخوان پرورش می‌دهند. اما در گوشه و کنار، سایه‌روشن‌های نگران‌کننده‌ای از کاهلی در نماز می‌بینیم که در برخی جاها پررنگ و تعصب‌برانگیز است.»
کشف یک کلیدواژه مشترک از زبان جوانان نمازخوان و غیرنمازخوان
قائم‌مقام ستاد اقامه نماز کشور، سپس به تشریح یافته‌های یک تحقیق میدانی پرداخت که در آن از دو گروه «نوجوانان و جوانان نمازخوان» و «تارک الصلاه» یا افراد کاهل در نماز پرسیده شده بود که «چرا نماز می‌خوانید؟» و «چرا نماز نمی‌خوانید؟».
زرهانی نتیجه این پرسشگری را بسیار قابل تأمل دانست و اظهار داشت: «پاسخ مشترک هر دو گروه این بود: “ما حکمت و فلسفه نماز را نمی‌دانیم. برای چی باید نماز خواند؟”. این پاسخ، اولین و مهم‌ترین کلید حل مسئله را به ما نشان می‌دهد. بنابراین اولین قدم، دانش‌افزایی و انتقال معرفت به فرزندان، دانش‌آموزان و دانشجویان است.»
وی با بیان اینکه اقامه نماز صبح در سحرگاهان، همواره با سختی‌هایی مانند جدایی از بستر گرم خواب و وضو با آب سرد است، افزود: «اما اگر معرفت و شناخت عمیقی وجود داشته باشد، فرد نمازش را اقامه می‌کند و هزینه‌هایش را نیز می‌پردازد. معرفت است که خشوع، خضوع و خشیّت (ترس الهی) در انسان ایجاد می‌کند و او را به‌صورت باطنی مکلف به اقامه نماز می‌نماید.»
بسیج ۱۰۰ عالم متخصص برای آموزش در سراسر کشور توسط مرکز تخصصی نماز
زرهانی در بخش عملیاتی سخنان خود، از آمادگی ستاد تحت اقامه نماز برای حل این مشکل خبر داد و گفت: «ما در مرکز تخصصی نماز، حدود ۱۰۰ عالم زبردست داریم که آمادگی دارند وارد مدارس، دانشگاه‌ها، محلات و اصناف شوند. این اساتید می‌توانند برای پدران، مادران، استادان، شاگردان، دانشجویان و کسبه، دوره‌های آموزشی نماز و معارف نماز را برگزار کنند.»
وی با اشاره به تجربه موفق برگزاری چنین دوره‌هایی در حوزه علمیه اصفهان برای بانوان طلبه، هزینه این اقدام ملی را بر عهده ستاد اقامه نماز دانست و افزود: «هزینه رفت و آمد استاد با ماست و پذیرایی مختصر آن بر عهده شما. از این ظرفیت استفاده کنید.»
کشف نقش بی‌بدیل مادران در انتقال فرهنگ نماز
از دیگر یافته‌های جالب توجه این پژوهش میدانی، پاسخ به پرسش «شما که نماز می‌خوانید، نماز را از کجا یاد گرفته‌اید؟ مدرسه، مسجد یا خانه؟» بود.
زرهانی با بیان اینکه تصور تیم پژوهشی این بود که پاسخ‌ها متنوع خواهد بود، نتیجه را اینگونه اعلام کرد: «اکثر قریب به اتفاق پاسخ دادند: “از مادر”. من که اکنون ۷۲ سال دارم، به ۶۵ سال پیش برمی‌گردم و می‌بینم این بچه‌ها درست پاسخ داده‌اند. حرف بچه‌ها حرف منطقی است. مادر، معمار فرهنگ نماز است.»
وی از نامگذاری شعار سال با همین عنوان در ستاد اقامه نماز خبر داد و گفت: «ما این شعار سال را به نام “مادران، معماران فرهنگی و معارف نماز” نامگذاری کرده‌ایم.»
اجلاس سی و دوم نماز در رشت؛ میزبان رئیس‌جمهور و پیام رهبری
قائم‌مقام ستاد اقامه نماز کشور، به تشریح برنامه‌های آینده پرداخت و اعلام کرد: «سی و دومین اجلاس سراسری نماز، انشاءالله در پاییز امسال در شهر رشت برگزار خواهد شد. این اجلاس با حضور دکتر پزشکیان، رئیس‌جمهور محترم و با پیام مقام معظم رهبری برگزار می‌شود.»
زرهانی با اشاره به اهمیت موضوعی این اجلاس، محورهای اصلی آن را «مادران و فرزندان و فناوری‌های نوین و راهبردی» عنوان کرد.
هشدار درباره فضای مجازی و دعوت از بانوان برای تولید علم
وی با تحلیل تغییر الگوی تربیتی در عصر جدید گفت: «قبلاً در تعلیم و تربیت می‌گفتیم جامعه، خانواده و مدرسه سه رکن هستند. امروز آن سه، بخشی از کل جامعه هستند و یک عامل دیگر بسیار مؤثرتر واقع شده است: هوش مصنوعی، فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی که فرزندان ما را تحت تأثیر قرار می‌دهند.»
زرهانی از بانوان فرهیخته و صاحب‌قلم حاضر در جلسه خواست تا با مشارکت در تولید علم در حوزه نماز، به میدان بیایند. وی گفت: «خانم‌هایی که می‌توانند مقاله بنویسند، فراخوان این اجلاس را از سایت ستاد دریافت کنند و در موضوعاتی مانند “مادران چگونه فرزندان را به اقامه نماز تشویق کنند”، “نقش پدران” و “نقش خانواده با توجه به فناوری‌های نوین” قلم بزنند و به تولید علم کمک کنند.»
ضرورت ارتباط عقلانی و فطری با نسل آلفا
آخرین بخش از سخنان زرهانی به ضرورت برقراری ارتباطی هوشمندانه و عمیق با نسل جوان اختصاص داشت. وی نسل امروز را «نسلی پرسشگر» خواند و هشدار داد: «یک بانوی دانشمند وقتی وارد دبیرستان می‌شود با انواع سوالات و شبهات مواجه می‌شود. ما نمی‌توانیم بگوییم “نمی‌دانیم” و نمی‌توانیم با پاسخ‌های سطحی سر بچه ها را گرم کنیم.»
او تجربه یکی از مقامات استان را که استاد دانشگاه بود نقل کرد که برای پاسخ به سوال پسر کلاس ششمی‌اش فرصت مطالعه می‌خواست. زرهانی تأکید کرد: «این نسل، چه آن را آلفا بنامیم یا هرچیز دیگر، بچه‌های مسلمان هستند که فطرتی توحیدی دارند.»
وی با اشاره به فرمایش امام علی (ع) درباره دو گنجینه «عقل» و «فطرت» در وجود انسان، راهکار نهایی را ارتباط با این دو گنجینه دانست: «با عقل و فطرت آنان ارتباط برقرار کنیم. اگر ما اسلام را از زبان معصومین، پیغمبر اکرم (ص) و اهل علم، درست معرفی کنیم، می‌توانیم سربلند باشیم.»
زرهانی در پایان با بیان خاطره‌ای از توضیح ۲۰ دقیقه‌ای مرحوم علامه محمدتقی جعفری برای رفع شبهه‌اش در جوانی，بر لزوم صبر، طمأنینه و دقت علمی استادان و مبلغان در پاسخ به شبهات نسل نو تأکید کرد.
این نشست با پرسش و پاسخ بانوان حاضر و بیان دغدغه‌های آنان به پایان رسید.
