کنجکاوی کودکان زمینه‌ای برای پرورش مذهبی آنان

به گزارش روابط عمومی ستاد اقامه نماز، حجت الاسلام و المسلمین محمدیان، مشاور ستاد اقامه نماز در امور برنامه ریزی و نماز نسل نو، در قسمت ششم از سلسله یادداشتهای خود با عنوان “خانواده، سرچشمه تربیت دینی”، در خصوص «کنجکاوی کودکان زمینه‌ای برای پرورش مذهبی آنان» سخن گفت.

متن یادداشت به شرح ذیل است:

غریزه و فطرت انسانی از همان لحظه ولادت او فعال است. غریزه برای حفظ حیات حیوانی انسان در تلاش و تکاپو است و فطرت در جست‌وجوی کمال روحانی او را مدد می‌رساند.

کودک رفتارهای غریزی را از بیرون نمی‌آموزد که چگونه از سینه مادر شیر بخورد، مکیدن شیر رفتار غریزی اوست درحالی‌که در دو سه‌سالگی شاید نتواند با نی شیر، یا هر نوشیدنی دیگر را بمکد و به‌جای مکیدن شیر، آن را فوت کند.

اجابت مزاج کودک، گریه او در هنگام گرسنگی یا احساس درد و خنده او به روی مادر، غذاخوردن بعد از چند ماه عکس‌العمل‌های او برای پاسخ به نیازهای غریزی است.

همان‌گونه که شناختن غیر خود، دست بلندکردن برای گرفتن چیزی و یا سرک‌کشیدن او به پشت پرده و بستن و باز کردن اسباب‌بازی‌ها و به‌هم‌ریختن و جابه‌جاکردن وسایل پیرامونی، فعال‌شدن حس کنجکاوی و پرسشگری اوست که یک امر فطری است. اما همین گام‌های کوچک او را به وادی پر وسعت پرسش‌ها و شناخت‌های عمیق رهنمون می‌شود.

شاید تابه‌حال این جمله‌ها را بارها از مادران و پدران جوان شنیده‌اید: این بچه چقدر می‌پرسد؟ به هر چیزی دست می‌زند؟ امانم را بریده است در همۀ کمدها و کشو ها را باز می‌کند. آرام و قرار ندارد به همه چیز دست می‌زند، فقط خدا خدا می‌کنم که ظرف‌ها را بیرون نریزد و یا به پریز برق دست نزند!

این رفتارهای کودکان نشانه‌های جست‌وجوگری آنها است. یعنی می‌خواهم یاد بگیرم و بدانم. زبان گفتن آنها، رفتار عملی آنان است.

کودکان در قدم‌های اولیه با نگاه به شما، از شما می‌آموزند و تقلید می‌کنند.

دخترخانم گل، هنگام نماز در کنار مادرش و یا روبه روی مادرش می‌ایستد مثل او خم‌وراست می‌شود تا بگوید من هم یاد گرفته‌ام مثل تو رفتار کنم. یعنی تقلید نمازخواندن را می‌کند.

همچنان که دختر نازنین دیگری اگر مادرش را در مقابل آیینه آرایش ببیند در تنهایی روی صندلی می‌رود و در اتاق تنها، جعبه و یا وسایل آرایشی مادر را به هم می‌ریزد، هر چیزی بر می‌دارد و رفتاری شبیه رفتار مادر را انجام می‌دهد.

اینها همان فرصت‌هایی است که پدر و مادر نادانسته و یا ناخواسته برای یادگیری فرزندان خلق می‌کنند.

اگر مادران متوجه باشند که فرزندان در چه موقعیت خوبی برای الگوپذیری و مشابه‌سازی قرار گرفته‌اند و از سوی دیگر نسبت به پرورش حس مذهبی کودکان آماده و علاقمند باشند از همین‌جا کار خود را آغاز می‌کنند. همراهی‌های خوش‌آیند با فرزندان در رفتن به مسجد و جلسه‌های دینی، ترتیب‌دادن بازی‌هایی که در آن نماز و یا آدابی از آن گنجانده شده است و صدالبته با شیرینی و خوشمزگی که بر کودک بار اجبار تحمیل نکند، قدم‌های آرام و متعادل برای تربیت مذهبی فرزندان است.

اجازه بدهیم بچه‌هایمان ببینند، فکر کنند، بپرسند و عمل کنند.

آیا شما هم برای فرزندان خود ایستگاه تفکر و کارگاه عمل دایر کرده‌اید؟