فضیلت و آثار خواندن سوره دخان

سوره دُخان چهل و چهارمین سوره قرآن کریم است که در مکه بر پیامبر (ص) نازل گردیده و در جزء بیست و پنجم قرار گرفته است. در مورد فضیلت خواندن این سوره در روایات آمده است که موجب آمرزش گناهان و رفتن به بهشت و برخورداری از نعمت‌های بهشتی خواهد شد. از آثار نوشتن این سوره نیز ذکر شده است که برای در امان بودن از شر جن و داشتن شکوه و هیبت در نزد مردم مفید است. در این مقاله می‌خواهیم سوره دخان را معرفی و فضائل و آثار آن را برای شما بیان کنیم، اگر می‌خواهید آگاهی بیشتری در مورد این سوره از قرآن داشته باشید در ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.

معرفی مختصر سوره دخان

نامگذاری این سوره «به دخان (به‌معنای دود) بدین دلیل است که در آیه دهم این سوره از عذابی با عنوان دخان برای کافران سخن گفته شده است» (۱). این سوره در «ترتیب نزول سوره شصت و چهارمی است که بر رسول خدا (ص) نازل شده است» (۲). سوره دخان از« ۵۹ آیه، ۳۴۶ کلمه و ۱۴۷۵ حرف تشکیل شده و یکی از سوره‌های قرآن کریم است که با حروف مقطعه «حم» شروع می‌شود؛ به همین دلیل از جمله سوره‌های حوامیم قرآن به‌شمار می‌رود. از نظر حجمی سوره دخان کمتر از یک حزب را در بر می‌گیرد» (۳). محتوای سوره دخان به «عذاب دنیا و آخرت و نزول قرآن در شب قدر اشاره دارد» (۴). در تفسیر نمونه آمده است که «سوره دخان همچون دیگر سوره‌های مکی قرآن در مورد عقاید سخن گفته است و به توحید، معاد و قرآن اشاره دارد و به موضوعاتی چون عذاب‌های کافران، داستان حضرت موسی (ع) و بنی اسرائیل، قوم فرعون و فلسفه خلقت پرداخته است» (۵).

فضیلت‌های خواندن سوره دخان

در مورد فضیلت خواندن سوره دخان در روایات به موارد زیر اشاره شده است:

آمرزش گناهان

در روایتی از رسول گرامی اسلام آمده که «هر کسی سوره دخان را در هنگام شب بخواند، خداوند گناهان گذشته او را می‌آمرزد» (۶). در روایت دیگری ذکر شده است که «هر کس این سوره را در شب جمعه بخواند، بخشیده می‌شود» (۷).

رفتن به بهشت

از پیامبر (ص) در روایتی دیگر نقل شده است که «هرکس در شب یا روز جمعه سوره دخان را بخواند، خداوند در بهشت خانه‌ای برای او بنا می‌کند و کسی که در شب جمعه سوره دخان را بخواند در حالی صبح می‌کند که خداوند او را آمرزیده و او را با حورالعین تزویج می‌نماید» (۸).

حسابرسی آسان

از امام باقر (ع) نقل شده است که «هر کس سوره دخان را در نمازهای واجب و مستحب خود قرائت کند، خداوند او را در روز قیامت در شمار ایمنان بر می‌انگیزاند و او را در سایه عرش خود جای خواهد داد و حساب او را آسان می‌نماید و نامه عمل او را به دست راستش خواهد داد» (۹).

آثار و برکات قرائت سوره دخان

از جمله آثار و برکاتی که در روایات برای خواندن و نوشتن سوره دخان ذکر شده است می‌توان موارد زیر را نام برد:

در امان بودن از شر جن

آمده است که «اگر سوره دخان را نوشته و آن را بر کودک ببندند از شر جن و گزنده‌ها در امان خواهد بود» (۱۰).

برای شکوه و هیبت در نزد مردم و ایمنی از فرد سخن‌چین

برای داشتن شکوه در میان مردم ذکر شده است که «سوره دخان را بنویسید و آن را با خود به همراه داشته باشید، در چشم مردم با هیبت خواهید شد و هر کس آن را نوشته و بشوید و از آب آن بنوشد از شر فرد سخن‌چین در امان خواهد بود» (۱۱).

حاجت‌روایی

 در روایتی از امام صادق (ع) نقل شده است که «هر کس ۷۰ مرتبه برای کارهای مهم خود سوره دخان را قرائت کند، حاجت او برآورده می‌شود و نیز هر کسی این سوره را نوشته و با خود به همراه داشته باشد، مردم او را دوست خواهند داشت» (۱۲).

خلاص شدن از وسوسه‌های شیطانی

از رسول خدا (ص) نقل شده است که «اگر سوره دخان را نوشته و آن را به همراه داشته باشند از حیله و مکرهای شیطان در امان خواهند بود و اگر نوشته این سوره را در هنگام شب زیر سر خود قرار دهند در خواب رویاهای شیرین و خوش می‌بینند و از اضطراب شبانه رهایی می‌یابند» (۱۳).

بهبود درد سر

آمده است که «اگر سوره دخان را بنویسند و آن را بشویند و آب آن را بر کسی که دچار درد سر است، بنوشانند خوب می‌شود» (۱۴).

برای زیادی سود و مال

از خواص دیگر سوره دخان ذکر شده که «اگر تاجران و کاسبان سوره دخان را در محل کسب و کار خود بگذارند سود فراوانی خواهند کرد و صاحب مال زیادی می‌شوند» (۱۵).

کلام پایانی

سوره دخان یکی از سوره‌های قرآن است که خواندن و نوشتن آن فضائل و آثار فراوانی دارد. در روایات آمده است که قرائت سوره دخان موجب ایمنی در روز قیامت و حسابرسی آسان در آن روز خواهد شد. از خواص و آثار این سوره نیز ذکر شده که نوشتن آن برای حاجت‌روایی، رهایی از وسوسه‌های شیطانی، درمان درد سر و زیاد شدن سود و مال مفید است؛ همچنین در مورد خواص قرائت سوره دخان آمده است که خواندن آن موجب برآورده شدن حاجات می‌شود. با توجه به روایاتی که در این مقاله بیان نمودیم توصیه می‌شود برای بهره‌مندی از فضیلت‌ها و آثار و خواص سوره دخان از خواندن آن غافل نشوید.

پی‌نوشت

1. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۱، ص ۱۴۴.
2. معرفت، آموزش علوم قرآن، ج۲، ص ۱۶۶.
3. دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۲، ص ۱۲۵۰.
4. علامه طباطبایی، المیزان، ج۱۸، ص ۱۲۹.
5. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۱، ص ۱۴۳ ـ ۱۴۴.
6. الجامع‌الصغیر، ج۲، ص ۶۳۴.
7. مجمع‌البیان، ج۹، ص ۱۰۱.
8. کنزالعمال، ح ۲۶۹۷.
9. درمان با قرآن، ص ۹۵.
10. همان.
11. همان.
12. همان.
13. تفسیر البرهان، ج۵، ص ۷.
14. همان.
15. همان.