فضیلت و آثار خواندن سوره نحل

سوره نحل شانزدهمین سوره قرآن کریم است که در مکه بر رسول خدا (ص) نازل شده و در جزء چهاردهم قرآن جای دارد. از جمله فضایل خواندن سوره نحل که در روایات به آن‌ها پرداخته شده است میتوان به رهایی از زیان مالی و انواع بلاها اشاره کرد. از آثار و برکات قرائت سوره نحل نیز ذکر شده است که برای غلبه بر دشمنان و برکت محصول مفید است. در این مقاله قصد داریم فضایل، آثار و برکات و نیز  ثواب خواندن سوره نحل را برای شما بیان کنیم اگر به‌دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد این سوره هستید، با ما همراه باشید.

معرفی سوره نحل و ویژگی‌های آن

دلیل نامگذاری «سوره نحل بدین نام این است که در آیه ۶۸ این سوره به نحل به‌ معنای زنبور عسل اشاره شده است. از دیگر نام‌های سوره نحل، نِعَم جمع نعمت‌ها است؛ زیرا محور اصلی سوره نحل بیان نعمت‌های الهی است» (۱). سوره نحل «از سوره‌های مکی قرآن است و در ترتیب نزول سوره هفتادمی است که بر رسول خدا (ص) نازل شده است» (۲). سوره نحل از« ۱۲۸ آیه تشکیل شده است و تعداد کلمات این سوره ۱۸۵۱ کلمه و تعداد حروف آن ۷۸۳۸ حرف است. از نظر حجمی سوره نحل از سوره‌های متوسط قرآن به‌شمار می‌رود و سه‌چهارم یک جزء از قرآن را شامل می‌شود. از دیگر ویژگی‌های سوره نحل این است که آیه چهارم آن سجده مستحب دارد» (۳). سوره نحل «در بخش زیادی نعمت‌های خداوند را ذکر می‌کند و دلایل توحید و عظمت خدا و معاد، احکام مختلف مانند دستور به عدل و احسان و هجرت و جهاد، بدعتهای مشرکان را بیان می‌کند و انسان را از وسوسه شیطان بیم می‌دهد» (۴).

فضیلت‌های خواندن سوره نحل

روایت‌هایی در مورد فضیلت خواندن سوره نحل از پیامبر (ص) و ائمه (ع) ذکر شده است که در ادامه آن‌ها را بیان می‌کنیم.

رهایی از قرض و انواع بلاها

از امام محمد باقر (ع) روایت است که «هر کس سوره نحل را در هر ماه یک مرتبه بخواند از زیان مالی و قرض در دنیا و نیز از هفتاد نوع بلا که کمترین آن‌ها دیوانگی، جذام و پیسی باشد در امان خواهد بود و مسکن او در آخرت در بهشت عدن قرار دارد» (۵).

ثواب قرائت سوره نحل

از رسول خدا (ص) نقل شده است که «هر کسی سوره نحل را بخواند خداوند بلند مرتبه در قیامت هر نعمتی که در این دنیا به او داده را حسابرسی نمی‌کند و اگر در شب یا روزی که سوره نحل را خوانده است بمیرد ثواب فردی به او داده می‌شود که بهترین وصیت‌ها را از خود به یادگار گذاشته و مرده است» (۱۱).

آثار و برکات خواندن سوره نحل

در مورد آثار و برکات سوره نحل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

برای غلبه دشمنان

برای غلبه بر دشمنان آمده است که «اگر کسی سوره نحل را با خلوص نیت، توجه به خدا و معنی آن بنویسد و با خود به همراه داشته باشد همه دشمنان رام او خواهند شد» (۶).

برای زیاد شدن شیر مادر

ذکر شده است که « برای زیاد شدن شیر زن آیه ۶۶ سوره نحل «وَإِنَّ لَکُمْ فِی الْأَنْعَامِ لَعِبْرَهً  نُسْقِیکُمْ مِمَّا فِی بُطُونِهِ مِنْ بَیْنِ فَرْثٍ وَدَمٍ لَبَنًا خَالِصًا سَائِغًا لِلشَّارِبِینَ» را بر آب بنویسند و آن را بیاشامند» (۷).

برای برکت محصول

در روایات آمده است که «اگر کسی با اعتقاد و ایمان ۷ مرتبه آیات ۱۰ و ۱۱ سوره نحل «هُوَ الَّذِی أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً  لَکُمْ مِنْهُ شَرَابٌ وَمِنْهُ شَجَرٌ فِیهِ تُسِیمُونَ» (۱۰) «یُنْبِتُ لَکُمْ بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّیْتُونَ وَالنَّخِیلَ وَالْأَعْنَابَ وَمِنْ کُلِّ الثَّمَرَاتِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَهً لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ» (۱۱) را با خلوص نیت، توجه به خدا و معنی آیات بنویسد و بر کاسه‌ای آب آن را بخواند آب را بر مزارع و درختان بپاشد برکت فراوانی مشاهده می‌کند و از همه آفات در امان خواهد بود» (۸).

متفرق ساختن دشمنان

ذکر شده است که «اگر فردی بخواهد دشمنان خود را متفرق نماید سوره نحل را ۲۱ مرتبه با خلوص نیت، توجه به خدا و معنی آن بخواند و در روایتی دیگر ۱۰۸ مرتبه بخواند بزودی دشمنان او پراکنده و متفرق خواهند شد» (۹).

در امان بودن از شیطان

مرحوم طبرسی در کتاب مکارم‌الاخلاق آورده است که «خواندن سوره نحل برای در امان بودن از ابلیس و لشکریان و پیروانش مفید است» (۱۰).

سخن پایانی

سوره نحل یکی از سوره‌های قرآن کریم است که قرائت آیات آن فضایل زیادی دارد. در روایات آمده است که خواندن سوره نحل موجب در امان بودن از بلایایی مانند دیوانگی و بیماری‌های جذام و پیسی خواهد شد و مَسکن قرائت کننده این سوره در بهشت عدن خواهد بود. از آثار و برکات خواندن و نوشتن سوره نحل در امان بودن از شیطان، متفرق ساختن دشمنان و زیاد شدن شیر مادر است. قرائت سوره نحل ثواب فراوانی مانند عدم حسابرسی در روز قیامت خواهد داشت. با توجه به روایاتی که در این مقاله ذکر شد میتوان برای حل مشکلات مرتبط با موارد مذکور و یا برای بهره گیری از ثواب و برکات آن سوره نحل را قرائت نمود.

پی‌نوشت

1. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ ش، ج۱۱، ص ۱۷۱.
2. معرفت، تمهید فی علوم قرآن، ۱۳۷۱ ش، ج۱، ص ۱۶۷.
3. دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ۱۳۷۷ ش، ج۲، ص ۱۲۴۱.
4. مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ ش، ج۱۱، ص ۱۴۷.
5. مجمع‌البیان ج۴، ابتدای تفسیر سوره نحل.
6. خواص آیات قرآن کریم، ص ۱۰۰.
7. درمان با قرآن، محمدرضا کریمی، ص ۵۰.
8. خواص آیات قرآن کریم، ص ۱۰۰.
9. همان.
10. مکارم‌الاخلاق، ص ۳۶۴.
11. مجمع‌البیان ج۴، ابتدای تفسیر سوره نحل، مصباح کفعمی، ص۴۴۱.