فضیلت و آثار خواندن سوره سجده
سوره سجده سی و دومین سوره از قرآن کریم است که در مکه بر رسول خدا (ص) نازل شده و در جزء بیست و یکم قرآن جای دارد. از جمله فضایل خواندن سوره سجده که در روایات به آن‌ها اشاره شده است، عدم حسابرسی در روز قیامت و همراهی فرد قرائت‌کننده این سوره با پیامبر (ص) و اهل بیت ایشان در روز قیامت است. از آثار و برکات قرائت این سوره نیز آمده که برای در امان بودن از تب و درد مفاصل و سردرد مفید است. در این مقاله قصد داریم به معرفی سوره سجده و بیان فضایل و آثار و برکات قرائت این سوره بپردازیم، با ما همراه باشید.
معرفی سوره سجده و ویژگی‌های آن
دلیل نامگذاری سوره سجده این است که «آیه پانزدهم آن، سجده واجب دارد؛ بدین معنی که با شنیدن و قرائت این آیه سجده بر انسان واجب خواهد شد» (۱). در روایات و نیز در نظر برخی از مفسران «به سوره سجده «الم سجده» و «الم تنزیل» نیز گفته شده است. از دیگر نام‌های سوره سجده «سجده لقمان» است که دلیل این نامگذاری تمایز این سوره با سوره فصلت که «حم سجده» خوانده می‌شود، است» (۲). در نظر فخر رازی «نام دیگر سوره سجده «مضاجع» است که از آیه شانزدهم این سوره گرفته شده است» (۳). سوره سجده در ترتیب نزول «سوره هفتاد و پنجمی است که بر رسول خدا (ص) نازل شده است» (۴). تعداد آیات سوره سجده« ۳۰ آیه، و تعداد کلمات آن ۳۷۵ کلمه و تعداد حروف این سوره از ۱۵۶۴ حرف تشکیل شده است. سوره سجده از سوره‌های نسبتاً کوچک قرآن به‌شمار می‌رود که کمتر از یک حزب را در بر می‌گیرد. سوره سجده یکی از چهار سوره قرآن است که سجده واجب دارند و عزائم خوانده می‌شوند و سوره هفدهمی است که با حروف مقطعه آغاز می‌گردد و نیز آخرین سوره قرآن است که با حروف مقطعه «الم» شروع می‌شود» (۵). «محتوای این سوره بر مبدأ و معاد و رفع شبهات میان آن‌ها می‌پردازد» (۶).
فضیلت‌های خواندن سوره سجده در روایات
خواندن سوره سجده فضایل بسیاری دارد در مورد فضیلت قرائت این سوره در روایتی از رسول خدا (ص) آمده است که «ایشان هر شب قبل از خواب سوره سجده را می‌خواندند و تا سوره سجده و سوره ملک را قرائت نمی‌کردند به رختخواب نمی‌رفتند» (۷). از جمله دیگر فضایل قرائت سوره سجده در روایات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
احیای شب قدر
در روایتی از رسول خدا (ص) در مورد فضیلت خواندن سوره سجده آمده است که «هر کس سوره سجده را بخواند به مانند آن است که شب قدر را احیا گرفته باشد» (۸).
عدم حسابرسی
از امام صادق (ع) نقل شده است که «هر کس در شب‌های جمعه سوره سجده را بخواند خداوند نامه اعمال او را در روز قیامت به دست راست او خواهد داد و از او حسابرسی نخواهد کرد و او را از همراهان و یاران رسول خدا (ص) و اهل بیت گرامی ایشان قرار خواهد داد» (۹).
ایمنی از شیطان و ترفیع درجات در قیامت
از رسول خدا (ص) روایت شده است که «خواندن سوره سجده در هنگام شب موجب ایمنی از شیطان و ترفیع درجات در قیامت خواهد شد» (۱۰).
آثار و برکات خواندن سوره سجده
از آثار و برکات قرائت سوره سجده که در روایات آمده است می‌توان موارد زیر را نام برد:
در امان بودن از تب و درد مفاصل
در روایتی از رسول خدا (ص) آمده است که «هر کس سوره سجده را نوشته و آن را با خود به همراه داشته باشد از بیماری تب و سردرد و درد مفاصل در امان خواهد بود» (۱۱). در روایتی دیگر از امام صادق (ع) آمده است که «به همراه داشتن نوشته سوره سجده و نیز نوشیدن آب نوشته این سوره برای از بین بردن انواع تب‌ها مفید است» (۱۲).
عزل حاکم ستمگر
در کتاب المصباح از کفعمی آمده است که «اگر سوره سجده نوشته شود و آن را در خانه حاکم ستمگر قرار دهند در همان سال عزل می‌شود» (۱۳).
سخن پایانی
سوره سجده یکی از سوره‌های قرآن است که خواندن آن فضایل و آثار و برکات بسیاری دارد از جمله اینکه در روایات آمده که خواندن آن موجب ایمنی از شیطان و کسب درجات بالا در روز قیامت خواهد شد. از دیگر فضایل این سوره ذکر شده که خواندن آن به‌مانند این است که شب قدر را احیا گرفته باشند. از آثار نوشتن این سوره نیز ذکر شده که همراه داشتن آن برای از بین بردن تب و عزل حاکم ستمگر مفید است. با توجه به مطالب بیان شده توصیه می‌شود برای بهره‌مندی از فضایل و آثار این سوره از قرآن کریم در هر فرصتی آن را بخوانید.
کاری از تحریریه ستاد اقامه نماز
پی‌نوشت
- خرمشاهی، سوره سجده، ص ۱۲۴۶.
- صفوی، سوره سجده، ص ۷۴۱.
- فخر رازی، مفاتیح‌الغیب، ج۲۵، ص ۱۳۵.
- معرفت، آموزش علوم قرآن، ج۲، ص ۱۶۶.
- خرمشاهی، سوره سجده، ص ۱۲۴۶.
- طباطبایی، المیزان، ج۱۶، ص ۲۴۳.
- سنن ترمذی، ج۴، ص ۲۳۹.
- مجمع‌البیان، ج۸، ص ۹۷.
- ثواب‌الاعمال، ص ۱۱۰.
- کنزالعمال، ح۲۴۱۳.
- تفسیر برهان، ج۴، ص ۳۸۵.
- همان.
- المصباح کفعمی، ص ۴۵۶.
