تجربه‌ها و برنامه‌های آموزشی برای تربیت مذهبی نسل نو در خراسان جنوبی
به گزارش روابط عمومی ستاد اقامه نماز استان خراسان جنوبی، در روز پانزدهم شهریور ماه، مهدی مرتضوی مدیر کل آموزش و پرورش خراسان جنوبی، با عنایت به برگزاری سی و دومین اجلاس سراسری نماز با عنوان «اقامه نماز، مادران، فرزندان و فناوری‌های نوین»، در گفتگو با روابط عمومی ستاد اقامه نماز استان به بررسی تجربه‌ها و برنامه‌های آموزشی برای تربیت مذهبی نسل نو در استان پرداخت.
مشروح این گفتگو را در ادامه بخوانید:
۱ـ چه چالش‌هایی در آموزش نماز به دانش‌آموزان و نسل نو در استان وجود دارد؟
در عصر فناوری، با توجه به فراگیری استفاده از فضای مجازی توسط کودکان و نوجوانان، چالش های بسیاری در تربیت دینی دانش آموزان وجود دارد. تأثیر مثبت اعتقاد مذهبی خانواده ها در خراسان جنوبی و فعالیت های پرورشی و فرهنگی مدارس، در زمینه ترویج فرهنگ نماز بر کسی پوشیده نیست.
با این وجود؛
– استفاده ی بیش از حد از محتواهای فضای مجازی توسط دانش آموزان،
– استفاده از روش هایی برای آموزش نماز که نسبتاً به روز و جذاب نیستند،
– تقلیل تعلیم و تربیت به آموزش،
– عدم هماهنگی و همراهی برخی اولیا با فعالیت های دینی و پرورشی مدارس و
– تأثیر همسالان و دوستان
را می توان به عنوان بخشی از چالش های آموزش نماز به دانش آموزان و نسل نو دانست.
۲ـ برنامه‌ها و ابتکارات مدارس برای ترویج نماز و تربیت دینی دانش‌آموزان چیست؟
– به کارگیری روش های جذاب و خلاقانه برای آموزش نماز در سنین کودکی در دبستان،
– برگزاری جلسات توجیهی برای اولیای دانش آموزان توسط اساتید خبره،
– توجه ویژه به نماز در برنامه های مدیران مدارس،
– تأکید بر خداشناسی و خودشناسی در آموزش های دینی،
– برگزاری جشن های تکلیف محتوایی،
– زیباسازی نمازخانه های مدارس در عین سادگی،
– طراحی برنامه های جذاب در حاشیه برنامه های مربوط به نماز،
– تشکیل گروه های یاوران نماز از میان دانش آموزان و سپردن مسئولیت برنامه اقامه ی نماز به دانش آموزان،
– برقراری پیوند بین مدرسه، منزل و مسجد با فراهم نمودن حضور دانش آموزان و اولیا و معلمان در مساجد برای اقامه نماز جماعت و سایر برنامه های تربیتی، می توانند راهی برای ترویج فرهنگ نماز و تربیت دینی دانش آموزان باشد.
۳ـ نقش معلمان و والدین در نهادینه کردن نماز در زندگی دانش‌آموزان چگونه ارزیابی می‌شود؟ با توجه به نقش مهم اولیا در تربیت فرزندان و نیز الگو بودن معلمان برای دانش آموزان، در سنین دبستان و حتی در دوره های بالاتر، رفتار معلمان تأثیر بسیاری بر دانش آموزان دارد. از آن جا که کودکان و نوجوانان آنچه را با چشم خود در رفتار معلمان مشاهده می کنند، فرا می گیرند، لذا حضور چشمگیر معلمان در نماز جماعت مدارس و مشاهده اقامه نماز اولیا توسط دانش آموزان در منزل، یکی از عوامل مؤثر در جذب و ترغیب دانش آموزان به نماز است.
– تشویق دانش آموز چه کلامی و چه مادی یا تشویق های معنوی از سوی اولیا و معلمان در مسیر زندگی نسل نو مؤثر خواهد بود.
۴ـ چگونه می‌توان از فناوری‌های نوین و فضای مجازی برای آموزش و جذب دانش‌آموزان به نماز بهره برد؟ امروزه انواع نرم افزارها و انیمیشن ها برای آموزش نماز به صورت داستان و فیلم تهیه شده است که از سوی سازمان ها و نهادهای مربوط به ویژه معاونت پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش، حوزه علمیه، ستاد اقامه نماز و کارشناسان متخصص حوزه ی دین و یا حتی معلمان علاقمند تهیه و تدوین شده است که این محتواها در برنامه های مختلف مدرسه و کلاس های آموزشی برای دانش آموزان به نمایش گذاشته شود.
– از سوی دیگر در دوره متوسطه می توان روش تولید محتوا پیرامون نماز را به دانش آموزان آموخت تا آن ها خود با کمک مربیان و بهره گیری از ابزارهای فناوری نوین و نیز هوش مصنوعی پیرامون نماز تولید محتوا نمایند.
۵ـ تجربه‌های موفق استان در ایجاد علاقه و پایبندی دانش‌آموزان به نماز چیست؟
– برگزاری مستمر جشن های تکلیف در مدارس و نیز به صورت متمرکز در شهرستان ها با برنامه های متنوع،
– برگزاری اجلاس های نماز با هدف تجلیل از دانش آموزان، معلمان، اولیا و سایر عوامل فعال نماز مدارس،
– برگزاری مسابقات و جشنواره های متنوع در رابطه با اهمیت نماز توسط معاونین پرورشی مدارس
– فراخوان دانش آموزان مؤذن و بهره گیری از آنان در اقامه اذان در مساجد و نیز نمازجمعه از برنامه های انگیزه بخش در بخش برنامه های نماز آموزش و پرورش استان بوده است.
۶ـ چه سیاست‌ها و برنامه‌هایی برای هماهنگی بین آموزش رسمی و تربیت دینی مدارس اجرا شده است؟
-در آموزش رسمی برای دانش آموزان در بخش معاونت های آموزشی، دروس آموزش دینی و نماز در کتاب های درسی گنجانده شده است که توسط معلم همان درس به دانش آموزان تدریس می شود.
– در بخش معاونت پرورشی، در اداره کل قرآن، عترت و نماز وزارت آموزش و پرورش، برنامه ی «بهار بندگی» تدوین شده که با آموزش وضو و نماز در ابتدای سال تحصیلی شروع و با جشن تکلیف که مرحله ی پایانی آن است، هر سال در مدارس برای پایه سوم ابتدایی دختران و هشتم پسران اجرا می شود.
۷ـچه راهکارهایی برای تشویق و ترغیب دانش‌آموزان به اقامه نماز در قالب فعالیت‌های فوق برنامه و فرهنگی پیشنهاد می‌کنید؟
– برگزاری دوره های آموزشی-تفریحی در قالب «اردوی بچه های آسمان» برای دانش آموزان علاقمند به اذان و نماز و یاوران نماز مدارس
– اجرای برنامه های جذاب در زمان نماز جماعت مدارس
– استفاده از توان و همراهی روحانیون جوان و پرتلاش و فعال برای ارتباط مؤثر با دانش آموزان و جذب آنان به نماز جماعت
۸ـ پیام حضرت‌عالی به معلمان، دانش‌آموزان و خانواده‌ها در راستای ترویج نماز چیست؟ پیام ما به معلمان این است که با توجه به نقش الگویی معلمان گرانقدر برای دانش آموزان، از تمام روش های علمی و عملی استفاده نمایند تا دانش آموزان عزیز را با مسائل دینی آشنا سازند.
و در پایان سخنی با دانش آموزان:
دانش آموز عزیز!
برای بهتر زیستن که علم آموزی و دین آموزی مهم ترین جنبه های آن هستند، باید با بهترین ها انس بگیرید. شما عزیزانم را به انس با کتاب پروردگار، قرآن کریم و سخنان ائمه اطهار توصیه می کنم و برای دوری از پلیدی های روزگار و رسیدن به آرامش معنوی، به اقامه نماز دعوت می کنم.
باشد که با یاری خداوند شما دانش آموزان توانمند خراسان جنوبی بر سکوهای افتخار بدرخشید.
