مادران طلبه پیشگامان تربیت دینی در عصر دیجیتال و فناوری های نوین

به گزارش روابط عمومی ستاد اقامه نماز استان اصفهان، در آستانه برگزاری سی و دومین اجلاس سراسری نماز با عنوان «مادران، فرزندان و فناوری‌های نوین و راهبردی»، بار دیگر نقش بی بدیل مادران در تربیت دینی و معنوی نسل آینده در کانون توجه قرار گرفته است. در عصری که فناوری های نوین سبک زندگی را دگرگون ساخته اند، ضرورت بازخوانی مأموریت های تربیتی مادران، به ویژه مادران طلبه، بیش از پیش احساس می‌شود.

در همین راستا، در نهمین روز از مهرماه روابط عمومی ستاد اقامه نماز استان، در گفت وگویی اختصاصی و تحلیلی با حجت الاسلام والمسلمین احمد عبداللهی نژاد مدیر حوزه علمیه خواهران استان اصفهان، به بررسی ظرفیت های حوزه علمیه در توانمندسازی مادران طلبه برای انتقال مفاهیم نماز، معنویت و هویت دینی به فرزندان پرداخته است. این گفت وگو همچنین به چالش های تربیتی در عصر دیجیتال، راهکارهای حوزه علمیه در زمینه سواد رسانه ای، تولید محتوای دینی در فضای مجازی، و بهره‌گیری از فناوری های نوین در ترویج فرهنگ نماز اختصاص دارد.

آنچه در ادامه می‌خوانید، حاصل این گفت وگو است که می‌کوشد نقش راهبردی حوزه علمیه خواهران را در تربیت نسل مؤمن، آگاه و مقاوم در برابر آسیب های فضای مجازی تبیین کند.

نقش مادران در تربیت دینی فرزندان در عصر فناوری

چگونه می‌توان از ظرفیت مادران طلبه در انتقال مفاهیم نماز و معنویت به نسل جدید بهره گرفت؟

حجت الاسلام والمسلمین عبداللهی نژاد در پاسخ بیان کرد: مادران طلبه از یک سرمایه عظیم برخوردارند؛ هم از معارف دینی و هم از تجربه زیست مؤمنانه و این ترکیب، ظرفیت منحصر به فردی برای انتقال معنویت و نماز به نسل جدید پدید آورده است. آنان نه تنها به عنوان مادر، بلکه به عنوان طلبه ای آگاه به فلسفه و احکام نماز، می توانند فضای خانواده را به مدرسه ای از عشق و انس با نماز تبدیل کنند و بهره‌گیری از این ظرفیت در دو عرصه امکان پذیر است: نخست در تربیت مستقیم فرزندان، از طریق الگو بودن، گفت وگوهای محبت‌آمیز و پاسخ به پرسش های ذهنی آنان؛ دوم در جامعه، از رهگذر فعالیت در مدارس، مساجد و گروه های فرهنگی که مادران طلبه حضور فعال دارند که اگر این ظرفیت به طور سازمان یافته توسط حوزه های علمیه پشتیبانی شود، مادران طلبه می‌توانند به سفیران مؤثر نماز و معنویت در متن خانواده ها و جامعه بدل گردند.

به نظر شما، مهم ترین چالش تربیتی مادران در عصر دیجیتال چیست و حوزه علمیه چه راهکارهایی برای آن ارائه می‌دهد؟

مدیر حوزه علمیه خواهران جواب داد: بزرگ ترین چالش تربیتی مادران در عصر دیجیتال، هدایت فرزندان در مواجهه با حجم گسترده اطلاعات و جذابیت های فضای مجازی است. مادران طلبه حوزه علمیه خواهران به دلیل ترکیب پشتوانه علمی و جایگاه مادری، ظرفیت منحصر به فردی برای مدیریت این چالش دارند و حوزه علمیه خواهران با راهکارهای عملی متعددی این ظرفیت را فعال کرده است.

حجت الاسلام والمسلمین عبداللهی نژاد برگزاری دوره های سواد رسانه ای و مهارت های تربیتی ویژه مادران طلبه در سطح مدارس و مجتمع های آموزشی خواهران، تولید بسته های آموزشی و محتوای دینی مناسب برای فرزندان و نوجوانان که مادران می‌توانند در فضای خانواده استفاده کنند، کارگاه های گفت وگوی میان نسلی و مدیریت بحران های فضای مجازی که مادران را برای مواجهه با شبهات و مشکلات دیجیتال توانمند می‌سازد و الگو شدن مادران طلبه در استفاده صحیح از رسانه و فضای مجازی، تا فرزندان از رفتار عملی مادر یاد بگیرند را از جمله راهکارهای عملی حوزه علمیه خواهران در راستای تبدیل طلاب خواهر به مبلغان و هدایتگران مؤثر نسل آینده برشمرد.

آموزش و تربیت در حوزه علمیه خواهران

آیا در برنامه‌های آموزشی حوزه علمیه خواهران، به تربیت رسانه ای و سواد دیجیتال برای طلاب توجه شده است؟ اگر بله، چگونه؟

حجت الاسلام والمسلمین عبداللهی اظهار کرد: در سال های اخیر، حوزه علمیه خواهران به طور جدی به موضوع تربیت رسانه ای و ارتقای سواد دیجیتال طلاب پرداخته است؛ زیرا معتقدیم طلبه امروز باید بتواند علاوه بر تبلیغ حضوری، در فضای مجازی نیز نقش‌آفرینی مؤثر داشته باشد.

وی ادامه داد و گفت: موضوع سواد رسانه ای برای مادران طلبه اهمیت دوچندان دارد، چون آنان از یک سو مسئول تربیت فرزندان خود هستند و از سوی دیگر می‌توانند به عنوان مبلغان توانمند در فضای مجازی، بر خانواده ها و نسل جوان تأثیر بگذارند لذا بر همین اساس، دوره های مهارت افزایی در زمینه سواد رسانه ای، اصول مواجهه با شبهات در فضای دیجیتال، تولید محتوای دینی و مدیریت استفاده از رسانه، در برنامه های آموزشی حوزه گنجانده شده است و این آموزش ها زمینه ای فراهم می‌کند تا مادران طلبه ضمن تربیت صحیح فرزندان خود، بتوانند در جامعه به عنوان مبلغان آگاه و اثرگذار فعالیت داشته باشند.

حوزه علمیه خواهران چه نقشی در تولید محتوای دینی و معنوی برای فضای مجازی ایفا می‌کند، به‌ویژه در زمینه نماز و تربیت فرزندان؟

مدیر حوزه علمیه خواهران پاسخ داد: حوزه علمیه خواهران با راهکارهای عملی مثل تولید بسته های محتوای آموزشی کوتاه و جذاب درباره فلسفه، فضایل و اهمیت نماز، مناسب برای خانواده ها و کودکان، کارگاه های تولید محتوای دیجیتال ویژه مادران طلبه تا آنان بتوانند پیام های دینی را به شکل خلاقانه و اثرگذار در فضای مجازی منتشر کنند، برگزاری دوره های تربیتی و رسانه ای برای آموزش روش های انتقال مفاهیم معنوی به فرزندان و دیگر مخاطبان و الگو شدن مادران طلبه در عمل از جمله امور محتوایی است و زمانی که مادر خود الگوی پایبندی به نماز و رفتار دینی باشد، محتوای تولید شده توسط او قدرت تاثیرگذاری بیشتری خواهد داشت.

تعامل با فناوری های نوین

به نظر شما، چگونه می‌توان از فناوری های نوین به عنوان ابزارهای راهبردی در ترویج فرهنگ نماز بهره برد؟

مدیر حوزه علمیه خواهران استان اصفهان جواب داد: فناوری های نوین فرصت بی نظیری برای ترویج فرهنگ نماز فراهم کرده اند و مادران طلبه حوزه علمیه خواهران با دانش دینی و جایگاه مادری، می‌توانند از طریق تولید محتوای دیجیتال، حضور در شبکه های اجتماعی و آموزش آنلاین، پیام نماز را به نسل جدید منتقل کنند و الگویی عملی برای خانواده ها باشند.

آینده تربیت دینی در فضای مجازی

با توجه به گسترش فضای مجازی، چه راهبردهایی برای حفظ هویت دینی و معنوی فرزندان پیشنهاد می‌کنید؟

عبداللهی نژاد پاسخ داد: با توجه به گسترش فضای مجازی و تأثیر آن بر سبک زندگی و نگرش های فرزندان، حفظ هویت دینی و معنوی آنان نیازمند یک نگاه راهبردی و منسجم است و که میتوان تقویت باورهای دینی از طریق آموزش مستمر و کاربردی؛ یعنی فرزندان از سنین پایین با مفاهیم اعتقادی و اخلاقی به شکل عملی و قابل لمس آشنا شوند و ترویج فعالیت های فرهنگی و معنوی جذاب و مشارکتی که فرزندان را به تجربه عملی ارزش های دینی تشویق کند را از مهمترین آنان برشمرد.

وی آموزش مهارت های انتخاب و تحلیل محتوا برای مواجهه با اطلاعات مختلف در فضای مجازی و تشویق به انتخاب درست و ایجاد گفت وگوی مستمر و صادقانه با فرزندان تا آنان بتوانند پرسش ها و دغدغه های خود را بیان کرده و راهنمایی دریافت کنند را از دیگر امور مهمر راهبردی خواند و پیاده سازی این امور راهبردی در محیط دیجیتال و جامعه امروزی را در تربیت فرزندان مؤثر دانست.

نقش مادران طلبه در مقابله با آسیب های تربیتی ناشی از فضای مجازی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

مدیر حوزه علمیه خواهران در پاسخ سؤال بیان کرد: مادران طلبه یکی از مؤثرترین نیروها در مقابله با آسیب های تربیتی ناشی از فضای مجازی هستند، زیرا هم دانش دینی دارند و هم جایگاه مادری و نفوذ عاطفی در خانواده را دارا هستند و آنان می‌توانند با آموزش فرزندان، نظارت هوشمندانه و هدایت استفاده صحیح از رسانه ها، اثرات منفی فضای دیجیتال را کاهش دهند. حوزه علمیه خواهران با برگزاری دوره های سواد رسانه ای و کارگاه های تربیتی ویژه مادران طلبه، آنان را توانمند می‌کند تا فرزندان را در مواجهه با محتواهای ناسالم هدایت کنند و انتخاب های صحیح را به آنان آموزش دهند و با الگوسازی عملی و زندگی روزمره، رفتارهای دینی و اخلاقی را به فرزندان نشان دهند.