نماز در عصر نسل زد و آلفا
حامد صالحی، مدیر روابط عمومی ستاد اقامه نماز و کارشناس ارشد ارتباطات و رسانه، نسل زد را نسلی معرفی می‌کند که در فضای دیجیتال و با سرعت انفجاری اطلاعات رشد کرده است.
وی تصریح کرد: این نسل با گوشی‌های هوشمند، تبلت، اینترنت پرسرعت و شبکه‌های اجتماعی بزرگ شده و به پیام‌های خشک و کلیشه‌ای علاقه‌ای نشان نمی‌دهد.
صالحی اظهار داشت: برای ارتباط با نسل زد درباره نماز، ابتدا باید تجربه نماز را برای آن‌ها جذاب کنیم، نه اینکه از بالا به پایین دستور بدهیم. نسل زد دوست دارد خودش تجربه کند و معنا بسازد. به جای اینکه مستقیم بگوییم «تو باید نماز بخوانی»، بهتر است با دعوت به تجربه‌های کوتاه و ملموس، حضور در فضاهای جمعی یا بازی‌ها و چالش‌های دیجیتال مرتبط با نماز، کنجکاوی آن‌ها را برانگیزیم. به این ترتیب، نسل زد ابتدا مزۀ نماز را تجربه می‌کند و سپس خودش می‌تواند ارزش و جذابیت آن را درک کند.
وی افزود: روایت‌های شخصی و تجربه‌های ملموس از هم‌سن‌وسالان بسیار بیشتر از توضیحات کلیشه‌ای تأثیرگذار است. ویدئوهای کوتاه با زبان ساده، صمیمی و پرانرژی که نشان دهد نماز چگونه می‌تواند به تمرکز، آرامش و معنویت کمک کند، در ذهن نسل زد بهتر می‌نشیند. این روایت‌ها وقتی در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شوند، به سرعت به زبان آن‌ها تبدیل می‌شوند.
صالحی ادامه داد: نسل زد با دیدن موشن‌گرافیک‌های رنگی و مینیمال که مراحل نماز را نشان می‌دهد و عکس‌هایی از نماز در محیط‌های متفاوت مثل طبیعت یا فضاهای غیررسمی، بهتر ارتباط برقرار می‌کند. زبان بصری به نماز کمک می‌کند از یک امر خشک و رسمی به یک تجربه زنده و ملموس تبدیل شود.
وی خاطرنشان کرد: اگر نماز فقط به عنوان یک تکلیف دیده شود، خیلی زود کمرنگ می‌شود اما اگر نماز به شکل یک تجربه جمعی و لذت‌بخش ارائه شود، مثلاً نماز جماعت در کوه‌پیمایی، اردو، جشنواره یا ورزشگاه، جایی که افراد در کنار هم آرامش را تجربه کنند، جذابیت بیشتری پیدا می‌کند. حتی طراحی فضاهای نماز به گونه‌ای که زیبا، راحت و مناسب ثبت لحظات در شبکه‌های اجتماعی باشد، می‌تواند حس تعلق و انگیزه ایجاد کند.
وی با اشاره به فضای دیجیتال نسل زد گفت: نسل زد در فضای دیجیتال نفس می‌کشد و چالش‌های آنلاین می‌تواند انگیزه آن‌ها را بیشتر کند. به همین منظور، در روابط عمومی ستاد اقامه نماز، ما مشغول طراحی یک سوپر اپلیکیشن ویژه نسل نو به‌عنوان باشگاه مخاطبان نماز هستیم. نکته مهم این است که این اپ با مشارکت فعال نسل زد ساخته می‌شود، نسلی که توانمند به تعامل و تولید محتواست. نسل آلفا که تازه وارد این محیط‌ها می‌شود، از تجربه‌های آن‌ها بهره می‌برد و به تدریج با فضای دیجیتال و تجربه نماز آشنا می‌شود.
مدیر روابط عمومی ستاد اقامه نماز افزود: نسل زد نسلی نخبه، خلاق و آینده‌ساز است و از همان آغاز طراحی، ایده‌ها و پیشنهادهای خود را برای این اپلیکیشن ارائه می‌دهند. آن‌ها مشخص می‌کنند چه آیتم‌هایی اضافه شود، چه چالش‌ها و مسابقه‌هایی جذاب است و حتی چه رنگ‌بندی و شکل ظاهری‌ای بیشترین هماهنگی را با روحیاتشان دارد.
صالحی تاکید کرد: نگاه به آینده ضروری است. بعد از نسل زد و نسل آلفا، ما وارد نسل بتا می‌شویم، نسلی که متولدین حدود ۲۰۲۵ تا ۲۰۴۰ را شامل می‌شود و با هوش مصنوعی، متاورس، واقعیت افزوده و فناوری‌های نوین رشد خواهد کرد. از همین حالا باید برنامه‌ریزی کنیم تا تجربه‌های آموزشی، فرهنگی و دینی متناسب با دنیای دیجیتال آن‌ها طراحی شود و نسل‌های بعدی هم از مزایای این تجربه‌ها بهره‌مند شوند.
صالحی در پایان با نگاهی به چشم‌انداز کلان گفت: موفقیت در این مسیر یعنی ایجاد پلی بین سنت و تکنولوژی، بین تجربه و خلاقیت، تا نسل‌های آینده نه تنها با هویت دینی خود آشنا شوند، بلکه در دنیای نوین دیجیتال هم توانمند، کنجکاو و مسئولیت‌پذیر رشد کنند. نسل زد، آلفا و بتا، اگر همراهی و تجربه صحیح داشته باشند، می‌توانند فردای روشن‌تری بسازند که در آن دین، فرهنگ و تکنولوژی همزمان جریان پیدا کنند.
