مدیرکل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان: والدین، معماران باور اولیه و شکل دهندگان به عادت‌های رفتاری هستند
به گزارش روابط عمومی ستاد اقامه نماز سیستان و بلوچستان، در راستای توسعه و ترویج فرهنگ اقامه نماز در بین نسل نو، روابط عمومی ستاد اقامه نماز استان در آستانه سی و دومین اجلاس سراسری نماز با عنوان “مادران، فرزندان، فناوری های نوین و راهبردی با رسول صفرزایی مدیر کل آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان در روز بیست و ششم شهریورماه گفت و گو کرد.
چه چالشهایی در آموزش نماز به دانش آموزان و نسل نو در استان وجود دارد؟
با توجه به بافت فرهنگی و مذهبی خاص استان سیستان و بلوچستان، یکی از چالش‌های اصلی، ارائه آموزش‌های یکپارچه و در عین حال متناسب با این تنوع است. چالش دیگر، جذاب‌سازی مفاهیم و شیوه‌های اقامه نماز برای نسل جدیدی است که به شدت تحت تاثیر فضای مجازی قرار دارد و نیازمند الگوهای عملی در مدرسه و خانواده است. از این رو، آموزش و پرورش استان بر استفاده از روش‌های نوین مانند برگزاری جشنواره، تئاتر و حضور روحانیون جوان برای گفتگو با دانش‌آموزان تمرکز کرده است تا نماز را به تجربه‌ای شیرین و عمیق برای آنان تبدیل کند.
برنامه ها و ابتکارات مدارس برای ترویج نماز و تربیت دینی دانش آموزان چیست؟
صفرزایی در پاسخ این سوال گفت: برای ترویج نماز، مدارس استان سیستان و بلوچستان رویکردی چندبعدی و جذاب را در پیش گرفته‌اند. برنامه‌های اصلی شامل اقامه باشکوه نماز جماعت روزانه با حضور معلمان به عنوان الگو، و استفاده از ابزارهای هنری مانند جشنواره، تئاتر و سرود با محوریت نماز است. علاوه بر این، با اجرای طرح امین روحانیون جوان برای گفتگوی صمیمانه و پاسخ به سوالات دانش‌آموزان در مدارس حضور می‌یابند. این اقدامات در کنار برگزاری جشن‌های تکلیف و بهسازی فضای نمازخانه‌ها، به دنبال تبدیل نماز به یک تجربه معنوی شیرین و بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی دانش‌آموزان است.
نقش معلمان و والدین در نهادینه کردن نماز در زندگی دانش آموزان چگونه ارزیابی میشود؟
والدین، معماران باور اولیه و شکل دهندگان به عادت‌های رفتاری هستند. آن‌ها با ایجاد یک فضای معنوی در خانه، چرای عاطفی و چگونگی، عملی نماز را پایه‌گذاری می‌کنند. معلمان، توسعه‌دهندگان بینش و عمق‌بخش به معرفت دینی دانش‌آموزان هستند. آن‌ها در مدرسه به چرایی، عقلانی نماز پاسخ می‌دهند، شبهات را برطرف کرده و این عادت را در یک بستر اجتماعی مثبت تقویت می‌کنند. موفقیت این فرآیند در هم سویی کامل این دو نهاد است به عبارت دیگر، والدین قلب و معلمان ذهن دانش‌آموز را در مسیر نماز هدایت می‌کنند.
چگونه میتوان از فناوریهای نوین و فضای مجازی برای آموزش و جذب دانش آموزان به نماز بهره برد؟
برای بهره‌برداری موثر از فناوریهای نوین در جذب دانش‌آموزان به نماز، باید از زبان و ابزارهای همین نسل استفاده کرد. میتوان با تولید محتواهای جذاب و کوتاه مانند انیمیشن، موشن‌گرافیک و کلیپ‌های تأثیرگذار، مفاهیم عمیق نماز را به شیوه‌ای نوآورانه ارائه داد. ساخت اپلیکیشن‌های تعاملی و بازی وارسازی شده برای آموزش احکام و حرکات نماز، می‌تواند فرآیند یادگیری را به یک تجربه شیرین و رقابتی تبدیل کند. همچنین، راه‌اندازی پویش‌ها و چالش‌های معنوی در شبکه‌های اجتماعی با حضور چهره‌های محبوب و الگوهای مثبت، به تبدیل نماز از یک عمل فردی به یک تجربه اجتماعی و اشتراکی کمک می‌کند. این رویکرد دیجیتال، فرصتی بی‌نظیر برای گفتگوی مستقیم، پاسخ به شبهات و نمایش زیبایی‌های معنوی نماز به زبانی است که نسل نو آن را می‌فهمد و با آن ارتباط برقرار می‌کند.
تجربه های موفق استان در ایجاد علاقه و پایبندی دانش آموزان به نماز چیست؟
تجربه‌های موفق استان سیستان و بلوچستان که به کسب عنوان یکی از هشت استان برتر کشور در ترویج نماز منجر شده، بر چند محور کلیدی استوار است: یکی از مهم‌ترین ابتکارات، سپردن مسئولیت‌های اقامه نماز به خود دانش‌آموزان و اجرای طرح‌هایی مانند یاوران نماز است که حس تعلق و مشارکت را در آنان تقویت می‌کند. در کنار آن، استفاده خلاقانه از هنر، مانند برگزاری جشنواره، سرود و نمایش‌های دانش‌آموزی با موضوع نماز، مفاهیم دینی را برای نسل نو جذاب و قابل فهم کرده است. حضور هدفمند روحانیون جوان در قالب طرح امین برای ایجاد گفتگوی صمیمانه و پاسخ به شبهات، و همچنین راه‌اندازی کلاس‌های ویژه نماز، به تعمیق معرفت دینی دانش‌آموزان کمک شایانی کرده است. علاوه بر این، برگزاری جشن‌های تکلیف خاطره‌انگیز و زیباسازی فضای نمازخانه‌های مدارس، تجربه‌ای مثبت و شیرین از عبادت را در ذهن دانش‌آموزان ثبت می‌کند. این رویکرد یکپارچه که ترکیبی از مشارکت دانش‌آموز، جذابیت‌های هنری و عمق‌بخشی معرفتی است، رمز موفقیت استان در این حوزه بوده است.
چه سیاستها و برنامه هایی برای هماهنگی بین آموزش رسمی و تربیت دینی مدارس اجرا شده است؟
سیاست اصلی برای هماهنگی، تلفیق تربیت دینی در تمام ساحت‌های آموزش رسمیاست تا دین به عنوان یک بخش مجزا و حاشیه‌ای تلقی نشود. این رویکرد از طریق ایجاد پیوند معنایی بین محتوای دروس رسمی مانند علوم و ادبیات با مفاهیم توحیدی و اخلاقی اجرا میشود.
برنامه‌های کلیدی
صفرزایی در ادامه گفت: قراردادن اقامه نماز جماعت به عنوان یک بخش اصلی و جدایی‌ناپذیر از برنامه روزانه مدرسه که به آن وزنی هم سطح با کلاس‌های درسی می‌بخشد.
توانمند سازی معلمان تمام دروس از طریق دوره‌های آموزشی، تا بتوانند در کلاس‌های خود نقش مربی تربیتی را نیز ایفا کرده و مفاهیم درسی را با ارزش‌های دینی گره بزنند.
هدف نهایی، ایجاد یک ساحت تربیتی یکپارچه است که در آن، علم و ایمان مکمل یکدیگر بوده و به رشد متوازن شخصیت دانش‌آموز منجر شوند.
چه راهکارهایی برای تشویق و ترغیب دانش آموزان به اقامه نماز در قالب فعالیتهای فوق برنامه و فرهنگی پیشنهاد میکنید؟
برای تشویق و ترغیب دانش‌آموزان در قالب فعالیتهای فوق برنامه، باید از رویکرد دستوری فاصله گرفت و نماز را به یک تجربه جذاب و معنادار تبدیل کرد از قبیل: برگزاری اردوهای موضوعی همانند طراحی اردوهای یک روزه با عنوان “طبیعت و نیایش” که در آن دانش‌آموزان نماز را در فضایی آرام و زیبا تجربه می‌کنند و برگزاری جشنواره‌های خلاقیت راه‌اندازی جشنواره‌های هنری مانند عکاسی، فیلم کوتاه، پادکست و نقاشی با محوریت “نماز؛ بهترین حس” و اهدای جوایز ارزشمند و متناسب با علاقه نوجوانان و همچنین ایجاد کافه‌گفتگوهای دانش‌آموزی فضاهای گفتگو محور و صمیمی به جای سخنرانی یک‌طرفه با حضور چهره‌های محبوب و الهام‌بخش برای پاسخ به سوالات و شبهات آنان.
سپردن کامل مسئولیت به دانش‌آموزان مثل واگذاری مسئولیت برگزاری مراسم نماز، از اذان و تزئین نمازخانه تا مدیریت برنامه‌های فرهنگی، به خود دانش‌آموزان که حس تعلق و اهمیت را در آنان به شدت تقویت می‌کند.
پیام حضرتعالی به معلمان دانش آموزان و خانواده ها در راستای ترویج نماز چیست؟
پیام من به سه رکن اصلی تربیت، یعنی خانواده، معلمان و دانش‌آموزان، یک پیام سه‌گانه اما همسو است:
به خانواده‌های گرامی: شما معماران باور هستید. نماز را نه با اجبار، که با عمل عاشقانه و آرامش‌بخش خود در خانه جاری سازید. بگذارید فرزندانتان در سجاده شما، انعکاس امنیت و آرامش را ببینند.
به معلمان دلسوز: شما باغبانان اندیشه و روح‌اید. فراتر از آموزش، با رفتار و منش خود، شیرینی ارتباط با خدا را به دانش‌آموزان بچشانید و نماز را به پناهگاهی برای آرامش آنان در هیاهوی زندگی بدل کنید.
و به دانش‌آموزان عزیز: نماز، تکلیف نیست، بلکه قدرتمندترین ابزار شما برای گفتگوی مستقیم با آفریدگاری است که بزرگترین حامی شماست. در این گفتگوی روزانه، قدرت، هویت و آرامشی را بیابید که شما را برای ساختن آینده‌ای درخشان استوار می‌سازد.
