به گزارش روابط عمومی ستاد اقامه نماز قم، فاطمه حیدری، مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری، سه‌شنبه بیست و پنجم شهریور ماه و در آستانه برگزاری سی‌ودومین اجلاس سراسری نماز با عنوان «اقامه نماز، مادران، فرزندان و فناوری‌های نوین»، در گفتگو با روابط عمومی ستاد اقامه نماز استان توانمندسازی مادران را کلید تربیت نسل نمازخوان دانست.
سیاست‌ها و برنامه‌های استان برای توانمندسازی مادران در تربیت فرزندان نمازخوان
مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری قم در خصوص سیاست ها و برنامه های استان در توانمندسازی مادران در تربیت فرزندان نمازخوان گفت: این امر پیش از هر چیز به تقویت باورهای دینی و توحیدی خودِ مادران بازمی‌گردد. اگر مادر به شکل عمیق خدا‌محور باشد و نسبت به جایگاه نماز در زندگی فردی و اجتماعی شناخت کافی داشته باشد، می‌تواند این باور را به‌صورت طبیعی و اثرگذار به فرزند منتقل کند.
از این رو سیاست‌های استان در این حوزه بر سه محور اصلی متمرکز است:
آشنایی مادران با مبانی فکری و اعتقادی نماز؛ پاسخ به پرسش‌ها، رفع شبهات و تبیین فلسفه نماز به‌گونه‌ای که مادران خود را در این مسیر توانمند و مطمئن بدانند.
ایجاد بسترهای فرهنگی و آموزشی متناسب با نیاز مادران؛ از جمله برگزاری نشست‌های گفت‌وگومحور، کارگاه‌های تربیتی، تولید محتواهای رسانه‌ای جذاب و محیط‌های حمایتی که مادران در آن تجربه و دغدغه‌های خود را به اشتراک بگذارند.
تقویت فضای معنوی خانواده‌ها؛ کمک به مادران برای درونی‌سازی باورهای توحیدی در سبک زندگی روزمره، تا تربیت فرزند خدا‌محور و در نتیجه نمازخوان، به یک فرآیند طبیعی در محیط خانواده تبدیل شود.
به بیان دیگر، سیاست ما تنها آموزش یک مهارت بیرونی به مادران نیست، بلکه تقویت زیربنای اعتقادی و معرفتی آنان است تا خود به مربیانی آگاه، فعال و مؤثر در تربیت نسل نمازخوان تبدیل شوند.
نقش خانواده، به ویژه مادران، در نهادینه کردن نماز در نسل نو
وی در خصوص نقش خانواده و مادران در نهادینه کردن نماز در نسل نو، به نقش محوری و بی بدیل خانواده ها و به ویژه مادران در نهادینه سازی نماز در بین نسل نو اشاره کرد و گفت: تجربه نشان داده است که رفتار، باورها و عادات مادر، تأثیری مستقیم و پایدار بر فرزندان دارد؛ به گونه‌ای که اگر مادر خود نماز را با حضور قلب و باور قلبی انجام دهد و نسبت به فلسفه و اهمیت آن شناخت داشته باشد، فرزند نیز این ارزش را از طریق الگوبرداری و فضای خانواده می‌آموزد و درونی می‌کند.
در واقع، نهادینه شدن نماز در نسل نو بدون مشارکت فعال و آگاهانه مادران امکان‌پذیر نیست. از نگاه مدیریت، سرمایه‌گذاری در توانمندسازی مادران، ایجاد بسترهای آموزشی و فرهنگی مناسب و حمایت از آن‌ها، یکی از مؤثرترین راهکارها برای تربیت نسلی با تعهد دینی و پایبندی به نماز است. بنابراین، مادران نه فقط نقش حمایتی، بلکه نقش هدایت‌کننده و الگوساز در مسیر پرورش فرزندان نمازخوان و خدا‌محور دارند.
راهکارهایی برای هماهنگی بین خانواده ها، مدارس و مراکز دینی جهت ارتقای فرهنگ نماز
فاطمه حیدری همچنین در خصوص راهکار های تقویت هماهنگی بین خانواده ها و مراکز فرهنگی گفت: برای ارتقای فرهنگ نماز و تحقق هماهنگی مؤثر بین خانواده‌ها، مدارس و مراکز دینی، اقدامات باید با دقت نقش‌دهی شود تا همه بازیگران تربیتی جایگاه واقعی خود را درک کنند:
آگاهی خانواده از اهمیت نمازخوان بودن فرزند؛ والدین باید بدانند که نمازخوان شدن فرزند، علاوه بر بعد عبادی، تأثیر مستقیم بر شکل‌گیری شخصیت خدا‌محور و رفتار اخلاقی او دارد. این درک، انگیزه خانواده‌ها برای مشارکت فعال در تربیت فرزند را تقویت می‌کند.
هماهنگی مدرسه و خانواده؛ مدارس باید به‌عنوان همراه تربیتی عمل کنند، نه باری اضافی بر دوش والدین. برنامه‌ها و فعالیت‌های مدرسه باید به‌گونه‌ای طراحی شود که والدین احساس کنند مدرسه و مرکز دینی در کنار آن‌هاست و مسیر تربیت فرزند را تسهیل می‌کند.
استفاده از شیوه‌های صحیح آموزشی؛ مدارس و مراکز دینی مسئول ارائه مدل‌های درست و علمی تربیت دینی هستند تا والدین با روش‌های مؤثر آشنا شوند و بتوانند در خانه آن‌ها را پیاده‌سازی کنند.
توجه به مدل‌های تربیتی خانواده‌ها؛ هر خانواده ویژگی‌ها و چالش‌های خاص خود را دارد. برنامه‌ها باید انعطاف‌پذیر باشند تا ابتدا نقاط ضعف تربیتی هر خانواده شناسایی شود و سپس مختصات تربیتی متناسب با خانواده طراحی و اجرا گردد.
ایجاد بسترهای ارتباطی و حمایتی؛ جلسات هماهنگی، شبکه‌های گفت‌وگو، و مشاوره مستمر بین مدارس، مراکز دینی و خانواده‌ها باید برقرار شود تا بازخوردها دریافت و مسیر اصلاح شود.
با این نگاه، تربیت فرزند نمازخوان به یک فرآیند مشترک و هماهنگ تبدیل می‌شود که خانواده، مدرسه و مراکز دینی هر یک نقش مشخص و مکمل خود را ایفا می‌کنند و فرهنگ نماز در نسل نو به شکل پایدار نهادینه می‌گردد.
بهره مندی از فناوری و فضای مجازی برای آموزش و مشارکت مادران در ترویج نماز
این فعال فرهنگی در حوزه بانوان و خانواده نقش فناوری و فضای مجازی را بسیار موثر دانست و گفت: استفاده از فناوری و فضای مجازی می‌تواند نقش بسیار مؤثری در آموزش و مشارکت مادران در ترویج نماز ایفا کند، به شرطی که برنامه‌ریزی و اجرای آن دقیق و هوشمندانه باشد. نکات کلیدی در این زمینه عبارتند از:
تبدیل فرزندان از مخاطب منفعل به فعال؛ آموزش‌ها باید به گونه‌ای طراحی شود که خود نوجوانان بتوانند تولید محتوا کنند، مشارکت داشته باشند و نقش فعال در فرآیند یادگیری نماز و باورهای دینی ایفا کنند.
تبیین فلسفه نماز؛ محتوا باید فلسفه و معنا و اهمیت نماز را به درستی و متناسب با سطح فهم نوجوانان ارائه دهد، تا آن‌ها صرفاً به انجام تکلیف عادت نکنند بلکه با آگاهی و باور قلبی آن را انجام دهند.
شناخت مخاطب و شرایط نوجوانان؛ محتوای دیجیتال باید با درک اقتصادیات، دغدغه‌ها و سبک زندگی نوجوانان طراحی شود تا جذاب و مؤثر باشد و قشر خاکستری نوجوانان نیز مورد توجه قرار گیرد.
انتشار محتوا در فضای مناسب؛ محتوا باید در پلتفرم‌ها و فضاهایی منتشر شود که نوجوانان بیشترین دسترسی و تعامل را دارند و از دیدگاه تربیتی، مؤثر و ایمن باشد.
مدنظر قرار دادن شبهات و چالش‌ها؛ آموزش‌ها باید پاسخ شبهات رایج نوجوانان و سختی‌های انجام تکلیف را در نظر بگیرد تا هم مادران و هم فرزندان بتوانند با موانع واقعی مواجهه کنند و راهکار مناسب دریافت کنند.
هماهنگی با مادران و مراکز دینی؛ مادران باید از طریق فناوری احساس کنند که مدرسه و مراکز دینی همراه آن‌ها هستند و نه باری اضافی بر دوششان، و بتوانند فرایند تربیتی فرزند خود را به شکل مؤثر مدیریت کنند.
با این رویکرد، فناوری و فضای مجازی می‌تواند به ابزار قدرتمندی برای ایجاد نسل فعال، نمازخوان و خدا‌محور تبدیل شود و مشارکت مادران را در تربیت دینی فرزندان به شکل پایدار تقویت کند.
