انواع نماز شب قدر و نحوه خواندن آنها

در روایات آمده که در ماه مبارک رمضان همه درهای رحمت الهی باز هستند و ماه مهمانی خداست، ماهی که در آن تلاوت یک آیه از قرآن، ثوابی برابر با قرائت کل قرآن را دارد، ماه مبارک رمضان نیز در قلب خود شب قدر را جای داده است که فضیلتی برتر از هزار ماه دارد و هر عمل نیک و ثوابی کوچک، اجرتی برابر با هزاران عمل بزرگ خواهد داشت. شبی که با عبادت در آن، گناهان انسان مانند برگ درختان پاییزی از درخت می ریزد. نماز شب قدر یکی از اعمالی است که در این شب ها میتوان آن را خواند از فضیلت های بسیار آن بهره مند شد.

بدون شک، شب قدر را میتوان از پر فضیلت ترین شب های سال دانست، شبی که فضیلت آن برتر از هزار ماه خواهد بود و آنقدر مهم است که زبان قادر به توصیف آن نیست و در عقل و فهم انسان نمیگنجد. قطعا شبی با این قدر فضیلت و تاکید دارای اعمال بخصوصی میباشد که یکی از آنها نماز شب قدر است. در این مطلب نحوه خواندن نماز شب قدر، زمان آن و سایر موارد پرداخته ایم، با ما همراه باشید.

تعداد رکعات

در شب قدر نماز های مستحبی زیادی برا خواندن وجود دارد. علاوه بر آن تعدادی از نماز ها به صورت عمومی و برای هر سه شب می باشد و تعدادی نیز مخصوص هر شب، که در ادامه متن به آنها میپردازیم. نماز شب قدری که عمدتا به آن بسیار سفارش شده و در هر سه شب خوانده میشود نماز دورکعتی است که به نماز هفت قل هو الله نیز مشهور است.

چگونه نماز شب قدر بخوانیم؟

این نماز متشکل از دو رکعت میباشد و به مانند نماز صبح است. با این تفاوت که در هر رکعت بعد از خواندن سوره حمد،باید ۷ مرتبه سوره توحید«قل هو الله احد» را قرائت کند. سپس بعد از تشهد، سلام و اتمام نماز، بدون فاصله و و یا حرکت اضافه ۷۰ مرتبه ذکر «استغفر اللهَ و اتوبُ الیه» را تکرار کند.

علت مشهور بودن نماز شب قدر به نماز هفت قل هو الله نیز بخاطر قرائت ۷ مرتبه سوره توحید در هر رکعت است و میتوان آن را در هر سه شب قدر خواند.

قنوت نماز

در بعضی از موارد سوال پیش می آید که آیا در نماز شب قدر میتوان قنوت گرفت؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که این نماز در کیفیت اجرای آن تفاوتی با سایر نماز ها، به جز هفت مرتبه سوره توحید، ندارد و میتوان قنوت گرفت، دعاهای مرسوم و متداول در قنوت را خواند و یا اذان و اقامه قبل از نماز را گفت.

فضیلت و آثار نماز

شیخ عباس قمی در کتاب مفاتیح الجنان، نماز شب قدر را از علامه مجلسی نقل کرده است. که در حدیثی از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) آمده که هر کس نماز شب قدر را بخواند و پس از آن هفتاد مرتبه ذکر استغفار را بگوید، قبل از آنکه از جای خود برخیزد، خداوند خود و والدینش را مورد مغفرت قرار داده و گروهی از ملائکه را مأمور می‌کند تا برای او حسنه بنویسند و همچنین فرشته‌ای را مامور میکند که برای او در بهشت درخت بکارد و قصر بنا کند.

نماز صد رکعتی شب قدر

از دیگر نماز هایی که به نماز شب قدر معروف است و میتوان آن را در هر سه شب خواند، نماز صد رکعتی نماز شب قدر است و میتوان آن را در هر سه شب خواند. که در آن ۵۰ نماز دو رکعتی مانند نماز صبح خوانده میشود. البته بهتر آن است که بجای یک  مرتبه سوره توحید، ۱۰ مرتبه سوره توحید را قرائت کند.

لازم بذکر است که این نماز جایگزین نماز های قضا نیست و نماز مستحبی جزو اعمال شب قدر محسوب میشود. اگر مایل بودید میتوانید قضاهای نماز خود را با نیت قضا بجا آورده و بخوانید.

نماز شب قدر را چه زمانی بخوانیم؟

زمان و یا ساعت دقیق برای خواندن این نماز وجود ندارد و از اذان مغرب تا قبل از اذان صبح روز بعد میتوان اعمال شب قدر و نمازشب قدر را خواند.

نماز های مخصوص هر شب

نمازهای دو رکعتی و صد رکعتی مذکور جزو نماز های مشترکه شب های قدر بوده و خواندن آنها دارای ثواب و فضیلت بسیاری میباشد. پاره ای چند از منابع و اسناد برای هر شب نیز نماز خاصه آن شب را نوشته اند که در ذیل به آن اشاره میکنیم.

نماز شب قدر ۱۹ رمضان

در اسناد و مدارک بابت نماز شب قدر نوزدهم رمضان بدین گونه نوشته شده که ۵۰ رکعت نماز با حمد و ۵۰ مرتبه سوره زلزال ، ظاهرا اینطور برداشت میشود که ۲۵ نماز دو رکعتی به مانند نماز صبح قرائت شود با این تفاوت که بعد از حمد یک مرتبه سوره زلزال خوانده شود.

نماز شب قدر ۲۱ رمضان

طبق اسناد و روایات نماز شب قدر شب بیست و یکم ماه رمضان ۸ رکعت ( ۴ نماز دو رکعتی) به مانند نماز صبح میباشد. پس از قرائت سوره حمد، هر سوره ای مایل بودید میتوانید بخوانید.

نماز شب قدر ۲۳ رمضان

نماز شب قدر شب بیست و سوم ماه رمضان نیز دارای ۸ رکعت ( ۴ نماز دو رکعتی) به مانند نماز صبح میباشد. پس از قرائت سوره حمد، هر سوره ای مایل بودید میتوانید بخوانید. پس از اتمام نماز نیز از خداوند طلب استغفار بابت گناهان و دعا برای خلق خدا کنید.

سایر نماز های مستحبی

در صورت تمایل برای ثواب بیشتر و میتوانید هر کدام از نماز های ذیل را نیز بخوانید.

• ۲ رکعت نماز به نیت سلامتی امام زمان(علیه السلام) و تعجیل در ظهور ایشان
• ۲ رکعت نماز برای شادی روح اموات و پس از اتمام نماز ۲۵ مرتبه ذکر: اللهمَ اغفرلی لِجمیع المومنینَ و المومنات و المسلمینَ و المسلمات
• خواندن نماز ۲ رکعتی هدیه به اهل بیت پیامبر( صلی الله علیه و آله) و سپس قرائت دعای توسل
• نماز حضرت زهرا( سلام الله علیها): دارای دو رکعت بوده و در رکعت اول پس از حمد، ۱۰۰ مرتبه سوره قدر و در رکعت دوم پس از حمد، ۱۰۰ مرتبه سوره توحید قرائت میشود.

برای خواندن نماز شب قدر باید غسل شب قدر بگیریم؟

غسل شب قدر عمل مستحبی ای است  که در صورت انجام آن، ثواب اعمالتان بیشتر شده و پاکیزه تر به درگاه پروردگار خویش میروید. اما واجب نیست که حتما برای انجام اعمال شب قدر غسل شب قدر داشته باشید.

لازم بذکر است، داشتن عذر شرعی و وجود غسل هایی مانند غسل جنابت که مانع از خواندن نماز و … میباشد، مبحثی جداگانه است.

سایر اعمال شب قدر

در این شب های عزیز علاوه بر اقامه نماز اعمال دیگری نیز پیشنهاد شده که میتواند از تصویر زیر مشاهده کنید:

سخن آخر

خداوند هر عمل نیکویی حتی کوچک را در شب قدر محترم شمرده است و ثوابی بی نهایت برای او قرار داده است. پس می توان حتی با کوچکترین کار خیر این ثواب را از آن خود کنید. لازم است به این نکته توجه داشته باشید که در این مقاله سعی کردیم به نماز های شب قدر اشاره کنیم، اما آنچه که از لحاظ سندیت و اعتبار، دارای اعتبار بیشتری میباشند نماز های مشترکه  شب های قدر( نماز ۲ رکعتی هفت قل هو الله و نماز صد رکعتی) میباشد، به همین خاطر بهتر است در صورت تمایل به خواندن نماز شب قدر، ابتدا این نمازها را بخوانید.